نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 16 صفحه : 19
كثيرا: صفت براى مصدر محذوف.
مقصود:
اكنون بذكر معجزاتى كه به موسى عطا كرده بود پرداخته، ميفرمايد:
(وَ ما تِلْكَ بِيَمِينِكَ يا مُوسى):
براى اينكه موسى را وادار به تأمل در باره عصا كند تا بعداً معجزه را بدست او
اجراء كند، از او مىپرسد: چه در دست دارى؟
(قالَ هِيَ عَصايَ أَتَوَكَّؤُا عَلَيْها):
موسى در جواب مىگويد: عصاى من است كه در وقت راه رفتن تكيه بر آن مىكنم.
(وَ أَهُشُّ بِها عَلى غَنَمِي): و
بوسيله آن برگ درختان را مىريزم تا گوسفندانم بخورند.
(وَ لِيَ فِيها مَآرِبُ أُخْرى): و
نيازهاى ديگرى نيز به آن دارم. اين جمله از باب كنايه است و با ذكر لازم اراده
كرده است ملزوم را. ابن عباس گويد: بوسيله آن توشه خود را بدوش مىكشيد و آن را بر
زمين مىكوبيد و آب از توشه خود بيرون مىآورد و بوسيله آن چيزهاى خوردنى را از
زمين خارج مىكرد و درندگان را از خود دور ميكرد و با دشمن مىجنگيد و در وقت آب
كشيدن از چاه از آن استفاده مىكرد و انيس تنهايى او بود و درختهاى بلند را بكمك
آن خم ميكرد.
(قالَ أَلْقِها يا مُوسى فَأَلْقاها فَإِذا هِيَ حَيَّةٌ تَسْعى): بدستور خداوند عصا را بر زمين افكند و به شكل مارى در آمد كه با
سرعت حركت مىكرد. برخى گفتهاند:
به شكل مار زرد رنگى در آمد كه همچون اسب داراى يال بود و هم چنان
بزرگ شد تا به شكل اژدهاى عظيمى در آمد. برخى گفتهاند: لحظهاى پس از آنكه عصا را
بر زمين افكند به شكل بزرگترين اژدهايى در آمد كه كمتر كسى آن را ديده بود.
همچون كره شترى بود كه سنگها را مىبلعيد و درختها را از ريشه
برمىآورد و از چشمانش آتش بيرون مىجهيد و سر خميده عصا بگردن اژدها تبديل شده،
در آن موهايى روئيده بود به شكل نيزه. موسى همين كه اين منظره را ديد، بعقب رفت.
سپس بياد خداوند افتاد و از روى شرم و حيا بر جاى خود ايستاد. از
جانب خداوند
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 16 صفحه : 19