(لَهُ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ‌): مبتدا و خبر و جمله خبر بعد از خبر براى «من يجادل»( ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ يَداكَ‌): ممكن است مبتدا و خبر و ممكن است «ذلك» خبر مبتداى محذوف باشد.

مقصود:

خداوند سبحان ادله قيامت را ذكر كرد. اكنون ميفرمايد:

(ذلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُ‌): آنچه در باره خلق انسان و روييدن گياهان گفته شد، بخاطر اين است كه: خداوند حق است. پس بدانند كه فقط اوست كه سزاوار پرستش است.

(وَ أَنَّهُ يُحْيِ الْمَوْتى‌): و اوست كه مردگان را زنده ميكند. زيرا كسى كه قادر بر انشاء و آفرينش خلق است، قادر بر اعاده خلق نيز هست.

(وَ أَنَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ): و او بر هر كارى قادر است. معدومات را موجود ميكند و موجودات را فانى مى‌سازد و دو باره آنها را باز ميگرداند و قدرت او را حدى و نهايتى نيست.

(وَ أَنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيها): و بدانند كه قيامت فرا مى‌رسد و در باره آن شكى نيست.

(وَ أَنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ): و خداوند مردگان را از قبرها براى حساب و جزاء خارج مى‌گرداند. زيرا دلائل گذشته، معاد را اثبات كردند.

(وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُجادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لا هُدىً وَ لا كِتابٍ مُنِيرٍ): دسته‌اى بدون داشتن دانش و هدايت و كتاب روشنى بخش كه راهنماى حق باشد، در باره خداوند مجادله ميكنند. يعنى تابع دليل عقل و سمع نيستند. بلكه از روى هوس و تقليد سخن مى‌گويند.

از اين آيه استفاده مى‌شود كه جدال با داشتن علم، خوب و بدون آن بد است.

زيرا جدال عالمانه، انسان را به اعتقاد حق وادار ميكند و جدال غير عالمانه باعتقاد باطل.

(ثانِيَ عِطْفِهِ‌): در حالى كه تكبر مى‌ورزند. عرب مى‌گويد: «ثنى فلان عطفه»