نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 16 صفحه : 14
اكثر مفسران قرآن معتقدند كه منظور از جمله
اخير اين است كه هر وقت متذكر شدى كه نمازى بر عهده دارى بخوان. خواه در وقت نماز
باشى و خواه نباشى.
اين مطلب از امام باقر (ع) نيز روايت شده است. انس مىگويد: پيامبر
خدا فرمود هر كس نمازى را فراموش كرد، هر وقت بخاطر آورد بخواند كه كفارهاى جز
اين ندارد پس اين آيه را خواند:(أَقِمِ الصَّلاةَ
لِذِكْرِي) اين روايت در صحيح مسلم است.
(إِنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ أَكادُ أُخْفِيها):
قيامت بطور حتم فرا مىرسد. ميخواهم هنگام فرا رسيدن آن را از بندگانم مخفى بدارم
تا ناگهان فرا برسد.
تغلب گويد: بهترين تفسير همين است.
فايده كتمان، اين است كه مخوفتر و هولناكتر خواهد بود. زيرا مردم
وقتى ندانند قيامت چه وقت فرا مىرسد؟ بيشتر مىترسند.
برخى گفتهاند: يعنى ميخواهم از خودم هم آن را مخفى بدارم. بديهى است
كه هر وقت خداوند بگويد: ميخواهم آن را از خودم هم مخفى بدارم، معلوم است كه براى
تو هم نخواهم گفت. عادت عرب اين بود كه هر گاه ميخواستند در كتمان چيزى مبالغه
كنند، مىگفتند: «كتمته حتى من نفسى» و مقصود اين بود كه به احدى نخواهم گفت
بدينترتيب خداوند متعال هم حد اكثر مبالغه را در باره اخفاى قيامت كرده است.
ابو عبيده مىگويد: يعنى نزديك است كه قيامت را بمرحله وقوع برسانم.
(لِتُجْزى كُلُّ نَفْسٍ بِما تَسْعى):
هدف از وقوع قيامت اين است كه هر كسى پاداش عمل نيك و بد خود را ببيند و از ظالم
انتقام مظلوم گرفته شود.
(فَلا يَصُدَّنَّكَ عَنْها مَنْ لا يُؤْمِنُ بِها وَ اتَّبَعَ
هَواهُ فَتَرْدى): كسانى كه بقيامت مؤمن نيستند و به هواى نفس تن دادهاند، ترا از
نماز يا از ايمان بقيامت يا عبادت و دعوت باز ندارند كه گرفتار هلاكت خواهى شد.
اين خطاب اگر چه بموسى است، اما در حقيقت بهمه مكلفين است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 16 صفحه : 14