نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 69
از كسى كه به او مكر شده است و توجه ندارد
به سخن خداوند كه مىفرمايد:
(وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ
بِالْعِبادِ)! (غافر 44: كارم را بخدا واگذار ميكنم، زيرا خداوند به بندگان
بيناست) شنيدم كه بدنبال آن ميفرمايد:
(فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا)
(خداوند او را از عواقب شوم نيرنگ ايشان حفظ كرد) و تعجب دارم از كسى كه دنيا را
ميخواهد و توجه نميكند بسخن خداوند كه ميفرمايد:
(ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ)! (همين سوره 39: هر چه خدا بخواهد، همان است و نيرويى نيست جز به
خداوند) شنيدم كه بدنبال آن ميفرمايد:( فَعَسى رَبِّي أَنْ
يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ) (خداوند باغى بمن خواهد داد
بهتر از باغ تو) كلمه (عسى) براى ايجاب است.
(هُنالِكَ الْوَلايَةُ لِلَّهِ الْحَقِ):
در آنجا و در آن وقت، كه مرد كافر و مرد مؤمن با هم نزاع ميكردند، تنها خداوند بود
كه بندگان را يارى ميكرد و آنها را عزت مىبخشيد.
پس خداوند صاحب اختيار بندگان خويش است و مىتواند آنها را يارى كند.
برخى گويند: «هنا لك» اشاره به روز قيامت است. يعنى: روز قيامت،
اختيارات بدست خداست. در آن روز مردم، در برابر خداوند تسليم شده، به او ايمان
ميآورند و از بتهاى خود اظهار تنفر ميكنند.
اين معنى از قتيبى است.
برخى گويند: يعنى خداوند در قيامت، مؤمنان را يارى و كافران را خوار
مىكند، بنا بر اين در آن روز تمام اختيارات و قدرتها بدست خداوند است و ديگران را
اختيار و قدرتى نيست.
(هُوَ خَيْرٌ ثَواباً وَ خَيْرٌ عُقْباً):
پاداشى كه او مىدهد، از پاداش ديگران بزرگتر و بهتر و نتيجه فرمانبرداريش بهتر از
نتيجه فرمانبردارى ديگران است.- اين جمله به تقدير «هو خير عقب طاعة» است.
عقب و عقبى و عاقبة بيك معنى هستند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 69