نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 183
(إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُ الرَّحْمنِ
خَرُّوا سُجَّداً وَ بُكِيًّا): هر گاه قرآن بر آنها خوانده
شود در برابر خدا سجده مىكنند و به تضرع و ناله مىپردازند. آرى آنها با همه
عظمتى كه دارند، بياد خدا اشك مىبارند. اما مردم غافل و سبكسر با همه آلودگيهايى
كه دارند، از گريستن خوددارى مىكنند.
(فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ):
پس از آنها يهوديان بوجود آمدند كه مردمى نابخرد و زشت رفتار هستند. مجاهد و قتاده
گويند: مقصود دستهاى از همين امت است.
(أَضاعُوا الصَّلاةَ): محمد بن كعب گويد: يعنى
نماز را ترك كردند. ابن مسعود و ابراهيم و عمر بن عبد العزيز و ضحاك گويند: يعنى
نماز را به تأخير انداختند. از امام صادق (ع) نيز همين طور روايت شده است.
(وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ): و در راه حرام،
شهوات خود را دنبال كردند. وهب گويند:
يعنى پس از آنها مردمى آمدند كه قهوه مىنوشيدند و قمار بازى
مىكردند و دنبال شهوت و لذت بودند و وظائف خود را ترك و نمازها را تضييع كردند.
(فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا): زجاج گويد: يعنى
مجازات كجروى خود را خواهند ديد. چنان كه مىفرمايد:(
وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ يَلْقَ أَثاماً) (فرقان 68: هر كس
چنين كند، مجازات گناه را خواهد ديد) برخى گويند: يعنى با شر و نوميدى مواجه
خواهند شد.
چنان كه شاعر گويد: و من يغو لا يعدم على الغى لائما يعنى: هر كس
مرتكب كار زشت شود، دچار حرمان و يأس خواهد شد.
برخى گويند: غى، واديى است در جهنم.
(إِلَّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً):
مگر كسانى كه نادم شوند و ايمان بياورند و كارهاى واجب و مستحبّ را انجام دهند.
(فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا يُظْلَمُونَ شَيْئاً): اينان داخل بهشت مىشوند و هيچ ظلمى نمىبينند.
از اينجا برمىآيد كه خداوند، هيچكس را از پاداش عملش محروم نمىكند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 183