نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 113
بازگشت، كشتى را غصب مىكرد. اين مطلب را
خضر مىدانست ولى صاحبان كشتى نمىدانستند.
(وَ أَمَّا الْغُلامُ فَكانَ أَبَواهُ مُؤْمِنَيْنِ): پسر بچهاى را كه بقتل رسانيدم، بعلت اين بود كه كافر بود و پدر و
مادرش مؤمن بودند.
(فَخَشِينا أَنْ يُرْهِقَهُما طُغْياناً وَ كُفْراً): دانستيم كه اگر باقى بماند، طغيان و كفر او پدر و مادر را هم
گرفتار مىكند. اين جمله از كلام خداست، نه از كلام خضر.
ممكن است اين كلام از خود خضر باشد. يعنى: بيم داشتيم كه پدر و مادر
خود را بطغيان و كفر وادارد، زيرا مرتكب كارهايى مىشد كه آنها را بدفاع و تعصب
وادار مىكرد.
و بخاطر او دست بكارهايى مىزدند كه كفر و طغيان و تجاوز از حد شمرده
مىشد. برخى گويند: يعنى دوست نداشتيم كه پسر از راه سركشى و كفر، پدر و مادر را
به گناه و ستم وادار كند.
(فَأَرَدْنا أَنْ يُبْدِلَهُما رَبُّهُما خَيْراً مِنْهُ زَكاةً وَ
أَقْرَبَ رُحْماً): خواستيم خداوند بجاى او فرزندى بايشان بدهد كه از حيث دين و پاكى و
شايستگى، بهتر از او باشد و در باره آنها رحم و محبت بيشترى از خود نشان دهد، برخى
گويند: براى اينكه مشمول مهربانى ايشان قرار بگيرد، شايستهتر باشد. مطرف گويد:
بخدا سوگند، مىدانيم كه روز ولادت او پدر و مادر خوشحال و روز قتل او محزون شدند.
اگر اين طفل باقى مىماند، موجب هلاك پدر و مادر مىشد، مرد مؤمن بايد به قسمت
الهى راضى باشد، زيرا قضاى الهى براى مؤمن بهتر است از آنچه خودش بخواهد. انسان
بايد بقضاى الهى راضى باشد و بداند كه آنچه را خدا خواسته و او نمىپسندد، بحالش
بهتر و سودمندتر است. بايد از خداوند طلب نيكى كرد و به قضاى او راضى شد. در روايت
است كه: خداوند در عوض بآنها دخترى داد كه از او هفتاد پيامبر بوجود آمد. برخى
گفتهاند: آن دختر بهمسرى يكى از انبياء در آمد و از او پيامبرى بدنيا آمد كه بدست
او امتى هدايت شد.
از قضيه كشتن اين پسر بچه برميآيد كه خداوند بايد به بندگان خود لطف
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 113