نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 34
(وَ جِئْنا بِكَ شَهِيداً عَلى هؤُلاءِ):
و تو را اى محمد، بر قومت و امتت، گواه مىآوريم. اينكه پيامبر را جداگانه ذكر
مىكند، بخاطر تعظيم و تجليل اوست.
(وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْءٍ): قرآن را بر تو نازل كرديم، تا بيان هر امر مشكلى باشد. يعنى براى
اينكه هر امر مشكلى را كه از لحاظ شرعى مورد احتياج مردم باشد، بيان كند، زيرا هيچ
چيزى نيست كه از لحاظ دينى مورد احتياج مردم باشد و در قرآن كريم تصريح به آن نشده
باشد يا رجوع به بيان پيامبر و جانشينانش نداده باشد، يا به اجماع امت واگذار نشده
باشد، بنا بر اين حكم همه اينها از قرآن كريم استفاده مىشود.
(وَ هُدىً وَ رَحْمَةً): قرآن كتابى است كه مردم را
برشد فكرى و روحى فرا مىخواند و براى مردم نعمتى است، زيرا همه احكام در آن آمده
است و منجر به نعمتهاى آخرت مىشود.
(وَ بُشْرى لِلْمُسْلِمِينَ):
علاوه بر اينها قرآن كريم مردم را بپاداش هميشگى و نعمت پايدار، بشارت مىدهد.
(إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ):
خداوند مردم را بعدالت و انصاف ميان مردم و معامله به اعتدال كه از افراط و تفريط
و كجى و انحراف، دور باشد، امر مىكند.
(وَ الْإِحْسانِ): و همچنين مردم را امر
مىكند كه بيكديگر نيكى كنند. كلمه «احسان» جامع هر خيرى است. اغلب، بمعناى بخشش
مال بكار مىرود.
عطا و ابن عباس گويند: عدل، توحيد و احسان انجام واجبات است.
برخى گويند: عدالت در كارها و احسان در سخنهاست، بنا بر اين بايد جز
بعدالت كار نكرد و جز بنيكى سخن نگفت.
برخى گويند: عدالت اين است كه انصاف كند و پاداش بخواهد و احسان اين
است كه انصاف كند و پاداش نخواهد.
(وَ إِيتاءِ ذِي الْقُرْبى): همچنين شما را امر
مىكند كه درباره خويشاوندان نيكى كنيد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 34