نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 203
در برابر معلوماتش، بيشتر است و علم خدا
نامتناهى است.
برخى گويند: خطاب به يهود است كه اين سؤال را كرده بودند. از اينرو
يهوديان گفتند: چگونه علم ما كم است در حالى كه تورات، پيش ماست؟! پاسخ داد:
تورات، در برابر علم خداوند، ناچيز است.
سپس مىفرمايد:
(وَ لَئِنْ شِئْنا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ): اگر بخواهيم، همين قرآن را كه بتو وحى كردهايم، از پيش تو
مىبريم. يعنى: من قدرت دارم كه آنچه بتو دادهام، از تو باز گيرم. لكن رحمت خود
را شامل حال تو كردم و آنچه مورد نيازت بود بتو دادم و آنچه به آن نيازمند نبودى
از تو دريغ داشتم. اگر چه برخى فكر مىكنند كه مورد نياز تست، بنا بر اين بهر چه
خداوند براى تو پسنديده، راضى باش.
(ثُمَّ لا تَجِدُ لَكَ بِهِ عَلَيْنا وَكِيلًا):
اگر ما چنين كارى بكنيم و قرآن را از تو باز گيريم كسى نيست كه از تو دفاع كند و
قرآن را از ما پس بگيرد.
برخى گويند: يعنى اگر بخواهيم قرآن را از سينه تو و امتت محو مىكنيم
تا اثرى از آن باقى نماند. اگر چنين كارى بكنيم، كسى نيست كه بتواند آن را حفظ كند
و بياد تو آورد. اين معنى از حسن و ابو مسلم و اصم است. گويند: از اين آيه،
برمىآيد كه سؤال در باره قرآن بوده است.
(إِلَّا رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ):
لكن خداوند برحمت بيكران خود، دانشهايى بتو عطا و قرآن را بر صفحه دلت ثبت كرد و
مؤمنين را بحفظ قرآن توفيق بخشيد، چيزهايى هم كه لازم نبود به تو نياموخت.
(إِنَّ فَضْلَهُ كانَ عَلَيْكَ كَبِيراً):
فضل خداوند، نسبت بتو بزرگ است، زيرا ترا به نبوت برگزيد و قرآن را بتو بخشيد. پس
از شكرش غفلت مكن.
ابن عباس گويد: مقصود اين است كه ترا سيد اولاد آدم گردانيد و
پيامبرى را بتو ختم كرد و بتو مقام محمود، بخشيد.
اكنون در باره اعجاز قرآن با مشركين سخن مىگويد:
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 203