نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 48
بدينترتيب ضرب المثلهاى آموزنده قرآنى به
پايان مىرسد و در آيه بعد، مطلب ديگرى آغاز ميشود.
(لِلَّذِينَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمُ الْحُسْنى): آنان كه دعوت خداوند را اجابت كنند، براى آنهاست نيكى و خوشى.
آنچه در باره استقلال اين آيه و عدم ارتباط آن به آيه پيش گفتيم از
حسن و بلخى است. لكن برخى گفتهاند: اين آيه نيز دنباله آيه قبل و تتمه ضرب
المثلهاست و مقصود اين است كه: آنچه باقى مىماند و دوام دارد، مردمى هستند كه
خداوند را اجابت كنند و آنچه همچون حبابهاى كف مىتركد و زايل ميشود، مردم معاند
و سركشند.
حسن و جبائى گويند: مقصود اين است كه: كسانى كه دعوت خدا را اجابت
كرده، ايمان آورند، بهشت نصيبشان ميشود. ابو مسلم گويد: يعنى خصلت پسنديده و حالت
نيكو و بهشت، براى آنهاست.
و كسانى كه دعوت خداوند را اجابت نكنند، اگر همه ثروت زمين و مثل آن
را دارا باشند و بخشش كنند، تا از عذاب و گرفتاريها رها گردند، از آنها پذيرفته
نميشود.
(أُولئِكَ لَهُمْ سُوءُ الْحِسابِ):
در اينباره اقوالى است:
1- ابراهيم نخعى گويد: مقصود از «سوء حساب» اين است كه همه گناههاى
آنها به حساب آورده ميشود و هيچگونه عفو و مغفرتى شامل حالشان نميشود. مؤيد آن
حديثى است كه مىگويد: «كسى كه در حسابش مناقشه كنند، معذب خواهد بود» بنا بر اين
منظور از «سوء حساب» مناقشه در حساب است.
2- محاسبه آنها همراه با سركوفت و توبيخ است. حال آنكه حساب مؤمن،
برايش شادى بخش است. اين قول از جبائى است.
3- مقصود اين است كه كار نيكى از آنها پذيرفته نميشود و گناهى از
آنها بخشوده نميشود. اين قول از زجاج و مروى از امام صادق (ع) است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 48