نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 278
به سود و زيان آنها ندارند، از آنچه ما روزى
آنها كردهايم، سهمى قرار مىدهند و مىخواهند بدينوسيله به آنها تقرب جويند،
همانطورى كه بخداوند بايد تقرب پيدا كنند. مقصود از آنچه براى بتها قرار مىدهند،
زراعتها و چيزهاى ديگرى است كه در سوره انعام آمده است (آيه 138) و مىگفتند:(هذا لِلَّهِ بِزَعْمِهِمْ وَ هذا لِشُرَكائِنا) (اين
بگمان خودشان براى خدا و اين براى شركاى ما: انعام 136) اين معنى از مجاهد و قتاده
و ابن زيد است.
اكنون خداوند سوگند ياد كرده، مىفرمايد:
(تَاللَّهِ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَفْتَرُونَ): بخدا در عالم آخرت، در برابر اين افتراها و دروغها مسئول خواهيد
بود، تا بخطاى خود اعتراف كنيد و اتمام حجت شود و دچار كيفر گرديد.
سپس به بيان نوعى ديگر از نابخرديهاى آنها پرداخته، مىفرمايد:
(وَ يَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَناتِ):
آنها براى خدا بداشتن دختر، معتقدند و مىگويند:
فرشتگان دختران خدا هستند. چنان كه مىفرمايد:(وَ جَعَلُوا الْمَلائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبادُ الرَّحْمنِ إِناثاً) (زخرف 19: و فرشتگان را كه بندگان خدايند، زنان پنداشتند).
سپس خود را از گفتار پوچ آنان منزه ساخته، مىفرمايد:
(سُبْحانَهُ وَ لَهُمْ ما يَشْتَهُونَ):
خداوند از داشتن دختران منزه است. آنها براى خودشان چيزى را كه مىپسندند- يعنى
پسران- قرار مىدهند و براى خداوند دختران. بنا بر وجه ديگر اعراب، يعنى: براى
آنهاست پسران كه دوست مىدارند.
(وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثى ظَلَّ وَجْهُهُ
مُسْوَدًّا وَ هُوَ كَظِيمٌ): هنگامى كه بيكى از آنها
خبر مىرسيد كه صاحب دختر شده است، رنگ صورتش به سياهى مىگراييد و بدينوسيله آثار
خشم و نارضايى و اندوه، در سيماى آنها هويدا مىشد و خشم و غم سراسر وجودشان را
فرا مىگرفت. جاهل، چنين مردمى كه خود از داشتن دختر، چنين ناراحت بودند و در عين
حال خداوند يكتا را صاحب دختر مىپنداشتند!( يَتَوارى مِنَ
الْقَوْمِ مِنْ سُوءِ ما بُشِّرَ بِهِ): كسى كه صاحب دختر
شده بود، بخاطر
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 278