و براى هر درى، از آنها بهره‌اى معين است.

قرائت:

صراط على: يعقوب «صراط على» قرائت كرده است. ابو رجاء، ابن سيرين، قتاده، ضحاك، مجاهد، قيس بن عباده و عمرو بن ميمون نيز چنين قرائت كرده‌اند.

از امام صادق (ع) نيز همين طور نقل شده است. ديگران «عَلَىَّ» خوانده‌اند.

ابن جنى گويد: معناى قرائت اول، راه گرامى و شريف است، نه علو و بلندى.

در باره قرائت دوم گفته‌اند: اين تعبير، نظير: «الدلالة اليوم علىّ» است، يعنى:

امروز راهنمايى بر عهده من است. مقصود اين است كه: راه بودن اين راه، در عهده و تحت ضمان من است. مثل اينكه، بگويند: «صحة هذا المال على» يعنى: درستى اين مال، بر عهده من است و مقصود اين نيست كه: اين راه بر من و بزيان من است. اين معنى بسيار خوب است.

لغت:

اغواء: دعوت بگمراهى خلاف ارشاد. اين اصل معنى است. گاهى هم بمعناى حكم بگمراهى است.

تزيين: آراستن چيزى بطورى كه مقبول نفس آدمى واقع شود، خواه از جهت طبيعت يا از جهت عقل، به حق يا باطل. اغواى شيطان، يعنى آراستن شيطان، باطل را در نظر انسان، تا بآن روى آورد.

مقصود:

اكنون در باره نوميدى ابليس از پاداش آخرت، مى‌فرمايد:

(قالَ رَبِّ فَأَنْظِرْنِي إِلى‌ يَوْمِ يُبْعَثُونَ‌): ابليس گفت: پروردگارا، مرا تا روزى كه مردم براى پاداش محشور مى‌شوند، مهلت ده. در اينجا ابليس تا روز قيامت، مهلت مى‌خواهد كه نميرد، زيرا روز قيامت، احدى نمى‌ميرد. لكن خداوند اين خواسته او را اجابت نكرد.

(قالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِينَ إِلى‌ يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ‌): بلكه به او فرمود: تا روزى‌