يامين بارهاى برادران را بازرسى كرد.

(ثُمَّ اسْتَخْرَجَها مِنْ وِعاءِ أَخِيهِ) و سپس پيمانه را از بار برادرش بيرون آورد. و اينكه ابتداء بار آنها را بازرسى كرد براى اين بود كه اگر از اول بسراغ بار برادرش ابن يامين ميرفت آنان مى‌فهميدند كه خود او اينكار را كرده و پيمانه را در بار او نهاده است ...

در اينوقت فرزندان يعقوب بسوى ابن يامين هجوم برده و گفتند: ما را رسوا و رو سياه كردى؟ چه وقت اين پيمانه را برداشتى؟ ابن يامين گفت: همان كسى كه پولها را در بار شما گذارد همان نيز اين پيمانه را در بار من گذارد.

(كَذلِكَ كِدْنا لِيُوسُفَ) يعنى ما اين راه را بيوسف الهام كرديم كه براى نگاه داشتن برادر پيش خود از اين راه استفاده كند، و چنانچه فرزندان يعقوب در ابتداء با يوسف آن گونه رفتار كردند و آن نقشه را درباره‌اش كشيدند ما نيز سزاى آنها را اينگونه داديم، و ربيع گفته: يعنى بيوسف الهام كرديم، و ديگرى گفته: يعنى براى او تدبير كرديم.

(ما كانَ لِيَأْخُذَ أَخاهُ فِي دِينِ الْمَلِكِ) قتادة گفته: يعنى در قانون پادشاه مصر اين حكم نبود كه سارق را نزد خود نگهدارند و از اينرو يوسف نمى‌توانست از روى قانون شاه مصر اينكار را بكند كه برادر خود را با اين تدبير نزد خود نگاه دارد. و ابن عباس گفته معناى‌(فِي دِينِ الْمَلِكِ) يعنى در سلطنت و قدرت شاه ... و ديگرى گفته: يعنى در عادت و معمول او. و قول ديگر آنست كه گفته‌اند: چون يوسف از روى عدالت حكم ميكرد بدون اين حيله نمى‌توانست در مورد سارق چنين فرمانى بدهد.

(إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ) يعنى مگر آنكه خدا بخواهد براى اين عمل يوسف عذرى قرار دهد. و برخى گفته‌اند: يعنى مگر آنكه خدا بخواهد يوسف را به اينكار مأمور سازد، زيرا يوسف نمى‌توانست بگويد: او برادر من است و بدون اين راه هم نمى‌توانست او را نزد خود نگاه دارد چون عمل او ظلم محسوب ميشد، و قانون خاندان يوسف آن بود كه دزد را بصورت بردگى نگاه دارند، و قانون شاه و مصريان آن بود كه او را بزنند و غرامت مال را از وى بگيرند، و يوسف 7 روى گفته خودشان ابن يامين را نگاهداشت، و مطابق همان گفته خودشان كه ميخواستند تا بدينوسيله سرقت را از