نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 139
پاداش نيكوكاران را ضايع نمىكند (115) پس
چرا در ميان بازماندگان مردمان گذشته بجز افراد كمى از آنها كه نجاتشان داديم
افرادى نبودند كه از فساد و (تباهى) در روى زمين جلوگيرى كنند و كسانى كه ستم
كردند پيروى از لذتهايى كردند كه بدانها سرگرم و معتاد شده و مردمى بدكار و مجرم
بودند (116) و پروردگار تو چنان نيست كه مردم دهكدهها را از روى ستم نابود كند در
صورتى كه اهل آنها صلح جو (و اصلاحگر) باشند (117).
شرح لغات:
ركون: اعتماد و سكون نفس نسبت بچيزى از روى علاقه بدان.
بقية: باقيمانده چيزى، و اگر گفتند «در فلان كس بقيهاى هست» يعنى
فضلى هست، و اين جمله در مورد مدح و ستايش بكار رود.
اترفوا: يعنى عادت به رفاه و آسايش و خوشى كردهاند، چون «ترفّه»
بمعناى عادت كردن بنعمت است.
تفسير:
خداى سبحان در اين جا مردم را از مداهنه در دين و دورويى و تمايل
بسوى ستمگران باز داشته و چنين گويد:
(وَ لا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا)
ابن عباس گفته: در هيچ امرى از امور دين خود بسوى مشركين متمايل نشويد. و سدى و
ابن زيد گفتهاند: يعنى با ستمكاران چاپلوسى نكنيد، و از قاضى نقل شده كه گفته
است: ركون بسوى ظالمين كه در اين آيه از آن نهى شده آن است كه كسى در ستم و ظلم
آنها شركت كند و از كار آنها اظهار رضايت نمايد يا اظهار دوستى و محبت آنها را
بكند، و اما اگر كسى از روى تقيه و دفع شرّشان بنزد آنها برود و آميزش و مخالطت با
ايشان كند جايز است. و نزديك بهمين معنى از ائمه اطهار : روايت شده كه
فرمودهاند