جبائى گفته‌اند: فرشتگان در روز حنين براى قوى دل ساختن مؤمنان و پشت گرمى آنان بجنگ آمدند و دست بكار زار نشدند، و تنها در جنگ بدر بود كه بطرفدارى مسلمانان وارد جنگ شدند.

(وَ عَذَّبَ الَّذِينَ كَفَرُوا) يعنى آنان را بوسيله قتل و اسارت و سلب اموال و فرزندان عذاب فرمود.

(وَ ذلِكَ جَزاءُ الْكافِرِينَ) يعنى اين عذاب، كيفر كافران بود بواسطه كفرشان.

(ثُمَّ يَتُوبُ اللَّهُ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ) خداى تعالى در آيات فوق در سه جا لفظ «ثم» را دنبال هم ذكر فرمود: 1- در آيه‌(ثُمَّ وَلَّيْتُمْ ..) كه بفعل قبل از آن يعنى‌(ضاقَتْ عَلَيْكُمُ) عطف شده 2- در آيه‌(ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ) كه به‌(وَلَّيْتُمْ مُدْبِرِينَ) عطف شده. 3- آيه‌(ثُمَّ يَتُوبُ اللَّهُ ...) كه به‌(وَ أَنْزَلَ جُنُوداً ...) عطف شده است.

و وجه اينكه در اينجا مستقبل بماضى عطف شده بخاطر تشابه آن دو بيكديگر است، زيرا آيه نخستين درباره يادآورى نعمت خدا، و آيه دوم وعده بنعمت خدا است، و معناى آيه چنين است: آن گاه خداوند هر كه را كه از شرك توبه كند و بفرمانبردارى خدا باز گردد، و از اعمال زشت پيشين خود پشيمان گردد توبه‌اش را مى‌پذيرد، و ممكن است مقصود توبه آن مسلمانانى باشد كه پس از انهزام بازگشتند، و معناى سوم آن است كه منظور توبه آنها از آن حال شگفت و سرورى بود كه از كثرت سپاهيان اسلام بدانها دست داد، و اينكه خداوند در اين آيه پذيرش توبه آنها را بسته بمشيت و اراده خود ساخته بخاطر آن است كه پذيرش توبه بر خدا لازم نيست چنانچه دسته معتقدند بلكه قبول آن تفضلى است از جانب خداى تعالى.

(وَ اللَّهُ غَفُورٌ) يعنى پوشنده گناهان است «رحيم» يعنى نسبت به بندگان رحيم و مهربان است.

داستان جنگ حنين‌

تاريخ نويسان و مفسرين گفته‌اند كه چون رسول خدا 6 مكه را