شرح لغات:

مجاوزة: تجاوز از حد از يكى از چهار جهت.

اتباع: تعقيب از جلو راندگان. و ابو عبيدة از كسايى نقل كرده كه در تعقيب «اتباع» بدون تشديد و قطع همزه گفته ميشود، و در مورد اقتداء و پيروى «اتباع» با تشديد و وصل همزه گفته ميشود.

بغى: سربلندى كردن بنا حق.

عدوان: ظلم و ستم.

نجوة: (در ننجيك) زمين بلندى است كه سيل آن را ميگيرد.

تفسير:

خداى سبحان در اين آيات سرانجام فرعونيان را بيان فرموده و گويد:

(وَ جاوَزْنا بِبَنِي إِسْرائِيلَ الْبَحْرَ) يعنى بنى اسرائيل را از دريا عبور داديم تا وقتى كه سالم از آنجا گذشتند باين ترتيب كه كف دريا را براى آنها خشك كرديم، و آب را بدوازده قسمت شكافتيم (بشرحى كه در تواريخ مضبوط است و در تفسير آيه بعدى اجمال آن بيايد).

(فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَ جُنُودُهُ بَغْياً وَ عَدْواً) فرعون و سپاهيانش براى اينكه بدانها ستم و تجاوز كنند بتعقيب آنها پرداختند، و جريان اين بود كه چون خداى سبحان دعاى موسى را مستجاب فرمود بوى دستور داد بنى اسرائيل را شبانه از مصر بيرون ببرد، موسى 7 آنها را برداشته تا كنار دريا آمد، و صبح روز ديگر فرعون و لشكريانش بدنبال آنان بيرون آمدند، خداى تعالى بموسى دستور داد عصاى خود را بدريا زد و دريا دوازده شكاف شد، و هر شكافى براى يكى از اسباط دوازده‌گانه بنى اسرائيل مانند راهى خشك و هموار گرديد، و ميان هر راهى آبها مانند كوهى رويهم سوار گرديد، و از دو طرف مانند پنجره پيدا بود، كه بنى اسرائيل هنگام عبور يكديگر را ميديدند، در اين هنگام كه فرعون و لشكريانش بدريا رسيدند، و دريا را بآن وضع ديدند از ورود بدريا بيمناك گشتند، فرعون در اينوقت بر اسب نر