نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 243
كار زار با روم و ترك و ديلم پرسش ميشد اين
آيه را ميخواند.
(وَ لْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً) و
بايد آنها در شما درشتى ببينند. ابن عباس گفته: «غلظت» در اينجا بمعناى شجاعت است.
و مجاهد گفته: يعنى سختى، و حسن گفته: يعنى صبر و پايدارى در جهاد، و معناى آيه
اين است كه اينان بايد خلاف نرمش و رقت را كه همان خشونت و سختگيرى است از شما
احساس كنند تا جلوگير و مانع آنها گردد.
(وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ) و بدانيد كه خدا كمك كار و ياور آن كسانى است كه از شرك پرهيز
ميكنند، و كسى كه خدا ياور او باشد احدى بر او چيره و غالب نگردد.
در اينجا دوباره سخن از منافقان بميان آورده فرمايد:
(وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ ...) و
چون سورهاى از قرآن نازل گردد، برخى از اين منافقان از روى انكار ببرخى ديگر
گويند:
(أَيُّكُمْ زادَتْهُ هذِهِ إِيماناً)
اين سوره بر ايمان كداميك از شماها افزود؟ و برخى گفتهاند: يعنى منافقان (از روى
تمسخر) بمردمان با ايمانى كه دچار ضعف ايمان هستند گويند: اين سوره بر ايمان- يعنى
بر يقين و بصيرت- كداميك از شما افزود؟
(فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَزادَتْهُمْ إِيماناً) اما مؤمنان با اخلاص گذشته بر ايمانى كه بخدا دارند تصديق بدستورات
و فرائض الهى نيز بر آن افزوده گردد، و اين معنايى است كه ابن عباس كرده است، و
وجه زيادتى ايمان آنها به اين است كه آنان بدانچه قبلا نازل شده بود ايمان داشتند
و آنچه نيز اكنون نازل گشته ايمان آورند (و تصديق كنند)(وَ هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ) و آنان خورسند گشته و
يكديگر را مژده دهند، و از نزول آن سوره چهرههاشان باز شده و خوشحالند.
(وَ أَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ ...) و اما آنان كه در دلشان بيمارى است يعنى ترديد و نفاق است. نفاق و
كفرى بر نفاق و كفرشان افزون گردد، زيرا اينان همانطور كه در سورههاى قبلى شك و
ترديد داشتند در اين سوره نيز شك دارند، و همين معناى افزوده شدن و زيادى است.
و اينكه كفر در اينجا «رجس»- پليدى- ناميده شده از روى مذمت آن و
توجه به
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 243