نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 192
(وَ يَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوائِرَ)
و انتظار حوادث بد روزگار و سرنوشتهاى ناپسند را در مورد شما دارند، زجاج و فراء
گفتهاند: انتظار مرگ يا كشته شدن مؤمنان را ميبردند، و چشم براه مرگ پيغمبر- 6- بودند تا به آئين مشركان باز گردند.
(عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ)
ولى بلاء و حوادث بد بر آنها است، يعنى آنچه را انتظار ميكشند خود سزاوارتر بدانند
و براى هميشه مغلوبند.
(وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ) و
خدا بگفتارشان شنوا است و به نيتهاى دل آنان دانا و آگاه است، و چيزى از گفتار و
مقاصدشان بر خدا پوشيده نيست.
(وَ مِنَ الْأَعْرابِ مَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ
الْآخِرِ) و از همان اعراب باديه نشين مردمانى هستند كه اعتقادى سالم بخدا و
روز جزا و بهشت و دوزخ دارند.
(وَ يَتَّخِذُ ما يُنْفِقُ قُرُباتٍ عِنْدَ اللَّهِ) و آنچه را كه در راه جهاد و راههاى ديگر خيرات خرج ميكنند منظورشان
فرمانبردارى در پيشگاه خدا و بزرگداشت فرمان او و مراعات حق وى ميباشد، و يا بگفته
بعضى: منظورشان تقرب بخدا است و در طلب ثواب و جلب رضايت او هستند.
(وَ صَلَواتِ الرَّسُولِ) قتاده گفته: يعنى
مترصد دعاى رسول خدا- صلى اللَّه عليه- و آله- بخير و بركت براى خود هستند، و ابن
عباس و حسن گفتهاند: منظور از صلوات رسول استغفار آن حضرت است. و بهر صورت دعاى
خير آن حضرت را براى خود ميخواهند.
(أَلا إِنَّها قُرْبَةٌ لَهُمْ)
يعنى: دعاى خير آن حضرت موجب تقرب آنها است كه آنها را بثواب خدا نزديك ميسازد. و
ممكن است مقصود اين باشد كه همان انفاق و خرج كردن آنها موجب تقرب آنان بخدا است.
(سَيُدْخِلُهُمُ اللَّهُ فِي رَحْمَتِهِ) و
اين وعدهاى است كه خداى سبحان بآنان داده كه آنان را مورد رحمت خويش قرار دهد و
در بهشت داخلشان ميكند، و در اين جمله مبالغه نيز هست به اينكه رحمت خدا بطور كامل
آنها را فرا ميگيرد و شاملشان ميشود.
(إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ) و
خدا آمرزنده گناهانشان ميباشد و بفرمانبرداران خود مهربان است
.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 192