بيان آيه 5- 6

شرح لغات:

انسلاخ: بيرون شدن چيزى است از آنچه بر آن پوشيده شده. و اصل اين لغت از «سلخ الشاة» بمعناى كندن پوست از بدن گوسفند است، و سلخ ماه نيز از همين معنا گرفته شده.

حصر ... جلوگيرى خروج از محيطى را گويند، و حصر و حبس و اسر در معنى نظير يكديگرند.

مرصد: راه است. و مانند آن است لفظ: «مرقب» و «مربأ».

تفسير

در اين آيات خداوند سبحان حكم مشركان را پس از سپرى شدن مدت مزبور بيان كرده و ميفرمايد:

(فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ) برخى گفته‌اند: مقصود همان چهار ماه حرام معروف است يعنى: ذى قعده و ذى حجة، و محرم و رجب، كه سه ماه آن پشت سر هم و يكى جدا است. و اين گفتار جماعتى است. يعنى همان چهار ماهى است كه كشتار در آنها حرام شده بود، خدا نيز مشركين را مهلت داد تا در امان بوده و هر كجا كه خواهند بروند- باختلافى كه در آيه «اربعة اشهر» از مفسرين نقل شد- و روى اين قول برخى گفته‌اند معناى آيه اين است كه چون ماههاى حرام با گذشتن ماه محرم گذشت ... زيرا مشركانى كه با مسلمانان پيمان داشتند تا چهار ماه بدانها مهلت داده شد، و اين مهلت از روزى بود كه سوره برائة نازل شد، و اين سوره در ماه شوال نازل گشت (و با گذشتن ماه محرم چهار ماه بپايان ميرسيد) و آنان كه عهد و پيمانى نداشتند مدت آنها از روز ابلاغ آيه بود يعنى روز عرفه يا روز عيد قربان تا پايان ماههاى حرام كه باقيمانده ذى حجة و تمامى ماه‌