عذر جويان از اعراب (باديه نشين بنزد تو) آمدند تا (براى تخلف از
جهاد) بدانها اذن داده شود، و (هم چنين) كسانى كه (در ادعاى ايمان خود) بخدا و
رسول دروغ ميگويند (در جهاد) باز نشستند، زود باشد برسد بكسانى از ايشان كه كافر
شدهاند عذابى دردناك (90).
تفسير:
چون داستان تخلف كنندگان از جهاد در پيش گذشت خداى تعالى اعراب باديه
نشين آنان را بدو دسته تقسيم فرمود:
(وَ جاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرابِ)بيشتر مفسران گفتهاند: يعنى عذر تراشان و بهانه جويانى كه در واقع عذرى ندارند و
مقصر هستند، و برخى چون ابن عباس گفتهاند:
منظور عذر داران هستند كه براستى عذرى براى تخلف از جنگ داشتهاند و
آنها گروهى از بنى غفار بودند.
وى براى اثبات سخن خود استدلال بجمله بعدى آيه كرده كه فرمايد:(وَ قَعَدَ الَّذِينَ كَذَبُوا ...) و
گفته است: خداوند دروغگويان منافقان را بدانها عطف كرده و اين دليل آن است كه دسته
نخست در بيان عذر خود راستگو و صادق بودهاند، و برخى گفتهاند: يعنى آنان كه خود
را بصورت مردمان معذور در آورده و در حقيقت معذور نبودند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 11 صفحه : 181