بيان آيه 53 تا 55

شرح لغات:

طوع: فرمانبردارى از روى اراده و ميل.

كره: انجام دادن چيزى از روى كراهت و بر خلاف ميل.

منع: در مقابل فعل و منافى با آن است، و آن دو جور است يكى خود دارى از انجام كار، و ديگر جلوگيرى از كار شخص ديگر، و در اينجا اينان از پذيرفتن خرجهاشان ممنوع گشتند (يعنى معناى دوم منع در اينجا مورد نظر است).

زهق: بيرون آمدن بسختى است. و در اصل بمعناى هلاكت و نابودى است، و بحيوانات خيلى چاق نيز «زاهق» گويند از باب اينكه بخاطر چاقى و سنگينى بدن در راه رفتن و جنگ و گريز بهلاكت خواهد افتاد.

اعجاب: خوشحالى بچيزى كه موجب شگفت گردد. گويند: «أعجبنى حديثه» يعنى حديث و نقل او مرا مسرور ساخت.

تفسير:

خداى سبحان در اين آيات بيان فرموده كه منافقان با حال كفرى كه دارند از آنچه خرج ميكنند سودى نمى‌برند و بدين منظور فرمود:

(قُلْ) اى محمد به اينان بگو:(أَنْفِقُوا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً ...) يعنى اينكه انفاق و خرج شما پذيرفته نمى‌شود بخاطر آن است كه از فرمانبردارى خداوند رو گردان هستيد و خداى سبحان نيز كار را از مؤمنان با اخلاص مى‌پذيرد.

(وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ ...) يعنى چيزى جلوگيرى نكند از اينكه اين منافقان براى خرجهايى كه ميكنند پاداش نيك و ثواب ببرند جز همان كفر اينها بخدا و پيغمبر او، و همين است كه اعمال را از بين ببرد، و از استحقاق پاداش‌