نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 80
وحشتناك را به شما خبر مىدهد و مرا مدح
مىكند و گواه من است، بسوى شما خواهد آمد. نيز در همان كتاب است كه: هر گاه بيايد
مردم جهان او را تكذيب مىكنند.
(يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ): ممكن است كه اين جمله نيز در تورات و انجيل نوشته شده و متصل به ما
قبل خود و شرح حال و توصيف كسى باشد كه رحمت ولايت و محبت، براى او تقدير شده است
و ممكن است اين جمله، از خود قرآن و مدحى باشد براى پيامبر اسلام. مقصود از معروف،
حق و مقصود از منكر، باطل است، زيرا عقلها اولى را به نيكى مىشناسند و دومى را
به زشتى مورد انكار قرار مىدهند.
برخى گفتهاند: معروف، اخلاق نيكو و صله رحم و منكر، بت پرستى و قطع
رحم است. اين معنى از ابن عباس و داخل در معناى اول است.(
وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ): اين پيامبر، چيزهاى لذتبخش و خوب را براى آنها مباح و چيزهاى زشت و
مورد تنفر را بر آنها حرام مى- كند. برخى گويند: يعنى آنچه كه از راه صحيح كسب
كردهاند، بر آنها حلال و آنچه كه از راه غلط كسب كردهاند، بر آنها حرام مىكند.
برخى گويند: يعنى آنچه كه راهبان و علما و مردم جاهليت، بر آنها حرام كردهاند،
حلال و مردار و خون و گوشت خوك را بر آنها حرام مىكند.
(وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ):
بارهاى سنگينى را از دوش آنها بر مىدارد. در اينجا تكليفهاى سختى كه بر بنى
اسرائيل لازم شده بود، تشبيه بيار سنگينى كرده است، زيرا توبه بنى اسرائيل اين
بوده كه يكديگر را بكشند و توبه مسلمان، به احترام پيامبر اسلام، اين است كه قلباً
نادم شود. اين معنى از حسن است. ابن عباس و ضحاك و سدى گويند: منظور عهدى است كه
خداوند در تورات از بنى اسرائيل گرفته بود كه بدستورات آن عمل كنند. جامع هر دو
معنى، قول زجاج است كه «اصر» را به معناى پيمانى كه بر انسان سنگينى كند، دانسته
است.
(وَ الْأَغْلالَ الَّتِي كانَتْ عَلَيْهِمْ): و
پيمانهايى كه بر عهده آنها بود و همچون
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 80