بيان آيه 150- 151

قرائت:

ام: ابن عامر و كوفيان بنقل از عاصم، در اينجا و در سوره طه بكسر ميم و ديگران در هر دو مورد به نصب خوانده‌اند.

فتحه آن بخاطر كثرت استعمال و كسره آن بنا بر حذف ياء و بقاى حركت ما قبل است.

لغت:

اسف: خشمى كه همراه تاسف باشد.

عجله: انجام كارى پيش از وقت آن. به همين جهت عجله ناپسند است.

شماتت: خوشحالى دشمن از سر انجام كار كسى‌

اعراب:

غضبان: حال. مذكر آن غضبى است. اين كلمه بخاطر الف و نون كه شبيه الف تانيث است، غير منصرف است.

مقصود:

اكنون خداوند در باره كارهايى كه موسى پس از بازگشت از ميقات و مشاهده گوساله پرستى قوم، انجام داد، مى‌فرمايد:

(وَ لَمَّا رَجَعَ مُوسى‌ إِلى‌ قَوْمِهِ غَضْبانَ أَسِفاً قالَ بِئْسَما خَلَفْتُمُونِي مِنْ بَعْدِي‌):

ابن عباس گويد: وقتى كه موسى بسوى قوم بازگشت، غمگين بود. ابو الدرداء گويد:

متاسف و خشمگين بود. ابو مسلم گويد: معناى «غضبان و اسف» يكى است و تكرار آنها براى تاكيد است برخى گويند: از كردار قوم خشمگين و از اينكه از مناجات پروردگار محروم شده بود، اندوهگين بود.