بيان آيه 64 تا 66
قرائت:
ان يكن: كوفيان در هر دو جا به ياء و بصريان اولى را بتاء خواندهاند. مذكر به اعتبار افراد و مؤنث به اعتبار «مائة» است.
ضعفا: كوفيان- بجز كسايى- بفتح ضاد و ديگران بضم خواندهاند. هر دو لغت صحيح و بيك معنى است.
لغت:
اتباع: پيروى.
تحريض: تشويق.
صبر: شكيبايى و خوددارى از شكوه و ناله، شاعر گويد:
فان تصبرا فالصبر خير مغبة
و ان تجزعا فالامر ما تريان
يعنى: اگر شكيبايى كنيد، عاقبت شكيبايى بهتر است و اگر ناله كنيد، همين طور است كه مىبينيد.
تخفيف: رفع مشقت.
ضعف: ناتوانى.
اعراب:
(مَنِ اتَّبَعَكَ): در محل رفع و عطف بر «اللَّه». ممكن است در محل نصب و عطف بر كاف «حسبك» باشد. اين كاف در معنى مفعول به و منصوب است. مثل:
(إِنَّا مُنَجُّوكَ وَ أَهْلَكَ) (عنكبوت 33) شاعر گويد:
اذا كانت الهيجاء و انشقت العصا
فحسبك و الضحاك سيف مهند
يعنى: هر گاه جنگ بر پا شود و اتفاق از ميان برود، شمشير هندى براى تو