معجزه‌اى سر تسليم فرو نمى‌آورند.

اكنون بمنظور اينكه نشان دهد كه كار موسى مهم و شكست ناپذير بوده است، مى‌فرمايد:

(فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمُ الطُّوفانَ‌): در باره طوفان، اختلاف است:

ابن عباس گويد: سيل بنيان كنى است كه خانه‌ها را ويران كند.

مجاهد و عطا گويند: مرگ سريع و عمومى است.

وهب بن منبه گويد: به لغت اهل يمن، منظور طاعون است كه شب هنگام بر آل فرعون نازل شد و از آنها نه انسانى باقى گذاشت و نه حيوانى.

ابى قلابه گويد: آبله است و قوم فرعون، اولين قومى بود كه گرفتار اين عذاب شد و بعداً هم براى مردم روى زمين باقى ماند.

ابو ظبيان از ابن عباس روايت كرده است كه منظور امر خداست كه آنها را در محاصره قرار داد. چنان كه مى‌فرمايد:(فَطافَ عَلَيْها طائِفٌ مِنْ رَبِّكَ وَ هُمْ نائِمُونَ) (قلم 19: در حالى كه آنان در خواب بودند، طواف كننده‌اى از جانب خداوند آنها را در محاصره گرفت)( وَ الْجَرادَ): معناى آن ملخ و معروف است.

(وَ الْقُمَّلَ‌): در اين باره اختلاف است.

ابن عباس و مجاهد و سدى و قتاده و كلبى گويند: منظور ملخ‌هاى كوچكى است كه پر و بال ندارند و منظور از «جراد» ملخ بالدار است.

عكرمه گويد: بچه ملخ ماده است.

برخى گويند: كيك است.

سعيد بن جبير و حسن و عطاء خراسانى گويند: حشرات سياه رنگ و كوچك است.

به همين جهت، حسن اين كلمه را بفتح قاف و سكون ميم خوانده است.

از سعيد بن جبير نقل شده است كه: منظور كرمى است كه از گندم بيرون مى‌آيد.