نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 140
بيان آيه 194- 195
قرائت:
يبطشون: ابو جعفر در اينجا و در قصص و دخان بضم طاء و ديگران بكسر
خواندهاند و كسر افصح است.
كيدون: هشام و يعقوب ياء آخر را آورده و ديگران حذف كردهاند. در
«تنظرون» نيز يعقوب به ياء خوانده است. ابو على فارسى گويد: فواصل آيات در حكم
قافيه شعر هستند و همانطورى كه ياء در قافيه بايد حذف شود، در آخر آيه هم حذف
مىشود. أعشى شاعر گويد:
فهل يمنعنى ارتياد البلاء
د من حذر الموت ان ياتين
يعنى: آيا گردش در بلاد، مانع مىشود كه مرگ به سراغ من نيايد؟ (ياء
آخر «ياتين» حذف شده است)
مقصود:
اكنون بمنظور اتمام حجت، بر مشركين مىفرمايد:
(إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ عِبادٌ
أَمْثالُكُمْ): اين بتها كه شما آنها را خدا مىخوانيد و در برابر آنها كرنش
مىكنيد، خود مخلوقاتى مثل شما و در برابر فرمان خدا رام و تسليم هستند. اينها از
اين نظر، بندگان خدا شمرده مىشوند و در برابر خدا ذليل هستند. كلمه «عباد» يعنى
خوارها و فرومايهها. چنان كه مىفرمايد:(وَ تِلْكَ
نِعْمَةٌ تَمُنُّها عَلَيَّ أَنْ عَبَّدْتَ بَنِي إِسْرائِيلَ) (شعراء 22: آيا بر من منت مىگذارى كه بنى اسرائيل را خوار كردى؟)( فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَجِيبُوا لَكُمْ):
اين دعا با دعاى اول فرق مىكند. يعنى براى رفع مشكلات و گرفتاريها آنها را
بخوانيد، تا شما را اجابت كنند. لام امر در اينجا
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 10 صفحه : 140