نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 95
از قرآن را بياوريد و در آينده هم نخواهيد
توانست، و با آنكه ميدانيد كه قرآن از جانب خدا است با اين حال، عناد و لجاجت
ميورزيد، پس شما در انتظار آتشى باشيد كه آتش زنه و مادّه سوختنى آن را انسانها و
سنگها تشكيل ميدهند. و براى كفّار آماده و مهيّا شده است. كلمه(لَنْ تَفْعَلُوا ..) كه براى نفى ابدى است دلالت
ميكند كه حتى در آينده نخواهند توانست مانند قرآن حتى مانند يك سوره از قرآن را
بياورند، و خود دليل محكمى بر صحت و درستى نبوت پيامبر اسلام است. زيرا همانطورى
كه معلوم شد تا بامروز هم نتوانستند مانند آن را بياورند و همين خبر دادن از آينده
و مطابق شدن اين خبر با واقع، خود معجزهاى است.
(فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي ....)
بترسيد از آتشى كه در نتيجه تكذيب از پيامبر بشما خواهد رسيد. با آنكه ميدانيد او
راستگو است.(وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ):
(هيزمهاى آن از سنگ و مردم است).
ابن عباس و ابن مسعود ميگويند مقصود از حجاره (سنگ) همان سنگ مخصوص
كبريت و گوگرد است كه حرارتى شديد دارد.
و بعضى گفتهاند كه مراد از آن، بتهايى است كه از سنگ ميتراشيدند
اين دسته براى اثبات گفتار خود به آيه:(إِنَّكُمْ وَ ما
تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ)[1]:
(شما و آنچه را كه سواى خدا (بتها) مىپرستيد سنگ ريزه و آتش گيره
جهنميد) استدلال كردهاند.
برخى گفتهاند علت اينكه سنگ (حجاره) را آتش گيرههاى اين آتش معرفى
ميكند اينست كه بعظمت و شدّت حرارت و هول انگيزى آن پى ببريم، زيرا آتش در صورتى
ميتواند سنگ را آب كند كه حرارت فوق العاده داشته باشد.
برخى ديگر علت ذكرش را، اين ميدانند كه: چون بدن جهنميان براى هميشه
ميسوزد و باقى ميماند و از بين نميرود، همانند سنگى است كه آتش او سرخ شده و
ميماند و آتش ديگرى از او بدست مىآيد و آيه