رعد (كه در أو[1] برخورد ابرهاى مختلف است) و برق (آتشى كه از اصطكاك و برخورد ابرها پديد ميآيد) باشد.

در باره مناسبت اين مثل، وجوهى گفته شده است:

1- مثال براى قرآن‌

ابن عباس ميگويد منظور از اين آيات تشبيه قرآن است به باران يعنى همانطور كه در باران تاريكى و رعد و برق است در قرآن نيز از نظر آزمايش و امتحانى كه براى مردم از راه تكاليف پيش ميآورد «ظلمات» است.

نهى‌هاى شديد قرآن و زجرهايش چون «رعد» (كه دل‌ها را ميلرزاند) و روشن شدن راه‌ها بوسيله راهنمايى‌هاى اين كتاب چون «برق» است.

2- مثال براى دنيا

بعضى گفته‌اند در اين آيات دنيا از نظر راحتى‌ها و ناراحتى‌ها و گرفتاريهايى كه در آنست به باران كه هم فائده و هم ضرر دارد شيبه شده منافقان از ضررهاى دنيوى كه ممكن است بآنها برسند پرهيز ميكنند ولى فوائدى را كه در آينده (در اثر ايمان واقعى) بآنها ميرسد نميخواهند.

3- مثال براى اسلام‌

بعقيده برخى ديگر اين آيات مثال براى اسلام است و همانطور كه باران حيات بخش است اسلام نيز فرد و اجتماع را زنده ميكند و اسلام منافقان كه در باطن كفر بود چون تاريكيهاى باران است.

حكم جهاد اسلام چون «رعد» و اظهار اسلام آنان كه سبب حفظ خون و اموال و جواز نكاح با مسلمين وارث از آنان و امثال آن ميشد چون «برق» و عذاب در آينده نزديك يا دور كه اسلام در برابر گناه قرار داده است چون «صاعقه» است و مؤيد اين وجه است روايتى كه از امام حسن 7 وارد شده است كه فرمود اسلام‌

[1] اقوال ديگرى در باره سبب پيدايش رعد و برق نقل شده است كه بعلت ضعف آن اقوال نقل نشد.