نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 65
مراد و مقصود از همه آيات يك دسته باشد كه
اوصاف آنان عطف بر هم بيان شده است.
(وَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ ما أُنْزِلَ
مِنْ قَبْلِكَ)- دو صفت ديگر از متقين كه در اين آيه بيان شده است.
1- ايمان بقرآن( (بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ)).
2- ايمان به كتب آسمانى قبلى( (ما أُنْزِلَ مِنْ
قَبْلِكَ)).
(وَ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ)-
آخرين صفت متقين، يقين آنان بجهان ديگر است و علت آنكه آن جهان را «آخرت» ناميدند
اينست كه پس از دنيا و متأخر از آن است همانطور كه اين جهان را بعلت نزديك و
دسترس بودنش «دنيا» (نزديك) گفتهاند بعضى گفتهاند كلمه دنيا از ماده دنائت و
پستى گرفته شده است و چون عالم ماده پست و بى ارزش است بدان «دنيا» گفتهاند.
يقين- يقين علم و دانستن مسائل مشكل و مبهم است كه پس از استدلال و
نظر، توأم با سكون و آرامش خاصى براى شخص حاصل ميشود لذا هر علمى يقين نيست ولى هر
يقينى علم است و چون همه چيز براى خداوند روشن هست و هيچ مسئلهاى براى او غامض و مشكل
نيست تا نياز باستدلال و فكر داشته باشد پس باو «موقن» (يقين دار) گفته نميشود.
اگر چه ايمان بغيب شامل يقين بآخرت نيز ميشد ولى چون مسئله معاد و
بودن جهان ديگر بخصوص مورد انكار بت پرستان بود و مىگفتند: زندگى جز اين جهانى كه
ما در آن مرده[1] و زنده
ميشويم نيست لذا آن را مستقلًّا بيان كرد( [أُولئِكَ عَلى
هُدىً مِنْ رَبِّهِمْ]).
پرهيزكاران و متقين با اين صفات خود، از هدايت الهى بهرهمند
شدهاند.
هدايت يافتن آنان مانند هر خير و نيك ديگر از طرف خدا است(مِنْ رَبِّهِمْ) و اينانند كه بمقصد و مقصود
خود نائل و در بهشت جاودان و هميشگى جا دارند.
(وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ).
[1]« وَ قالُوا ما هِيَ إِلَّا حَياتُنَا الدُّنْيا نَمُوتُ وَ
نَحْيا» آيه 24 از سوره جاثيه و« إِنْ هِيَ إِلَّا حَياتُنَا الدُّنْيا نَمُوتُ وَ
نَحْيا وَ ما نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ» آيه 37 از سوره مؤمنون.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 65