نمى‌تواند جانشين حمد گردد مؤيّد اين مطلب است آنچه عبادة بن ثابت از نبى اكرم نقل ميكند كه فرمود: امّ القرآن (حمد) عوض از غير خودش ميشود ولى سوره‌هاى ديگر عوض آن نمى‌شوند.

7- اساس- بمناسبت آنچه از ابن عباس نقل شده است كه براى هر چيز اساس و پايه‌اى است و اساس قرآن سوره فاتحه و اساس اين سوره «بسم اللَّه الرحمن الرحيم» است.

8- شفاء- چون از رسول اكرم نقل شده است كه فرمود: فاتحة الكتاب شفاء از هر دردى است.

فضيلت اين سوره‌

از رسول اكرم نقل شده است كه فرمود: هر كس سوره فاتحه الكتاب را بخواند بدو آن چنان پاداش ميدهند كه گويى دو ثلث قرآن را خوانده و بر هر مؤمن و مؤمنه صدقه داده است.

همين مضمون از آن حضرت، بسند ديگرى نقل شده است با اين تفاوت كه گويى تمام قرآن را خوانده است.

از ابىّ بن كعب نقل شده است كه گفت من سوره فاتحه را بر رسول اكرم خواندم حضرت فرمود قسم بكسى كه جانم در دست اوست در تورات و انجيل و زبور و حتى در خود قرآن مانند اين سوره نيست اين سوره «امّ الكتاب» و- «سبع مثانى» است و اين سوره بين خدا و بنده‌اش تقسيم شده است و براى بنده است آنچه بخواهد.

محمّد بن مسعود عياشي نقل ميكند كه رسول اكرم بجابر فرمود: اى جابر آيا بهترين سوره‌اى را كه خدا در كتابش نازل كرد بتو نياموزم؟ جابر عرض كرد:

آرى. پدر و مادرم فدايت باد يا رسول اللَّه بمن ياد ده. پس رسول اكرم سوره حمد را كه امّ الكتاب است باو آموخت سپس فرمود اى جابر! دوست دارى از فضيلت آن براى تو بگويم؟ گفت: بلى پدر و مادرم فدايت.