ما است جمع شد و چنين استدلال ميكند كه صحابه و ياران پيامبر قرآن را فرا گرفته و حفظ مى‌نمودند و گاهى دسته‌اى معين ميشدند كه همه آن را حفظ كنند و بر پيامبر ميخواندند.

گروهى چون عبد اللَّه بن مسعود و ابى بن كعب و ديگران چند مرتبه همه قرآن را بر پيامبر خواندند و ختم كردند همه اينها با كمترين تأمل و تفكر ثابت ميكند كه قرآن در زمان رسول اللَّه جمع شده و كامل بوده نه پراكنده.

در خاتمه سخن سيد ميگويد افراد كمى از اماميه و گروه حشويه كه اين مطلب را گفته‌اند قابل اعتنا نيستند و اينان باخبارى ضعيف اعتماد كردند و آنها را صحيح پنداشته‌اند و معلوم است كه با چنين احاديث ضعيف نميتوان از آنچه بطور يقين بيان كرده‌ايم دست بر داشت.

ناسخ و منسوخ‌

يكى ديگر از اين نوع مباحث، بحث «نسخ و ناسخ و منسوخ» و تعريف آنها و اقسام و شرائط نسخ و فرق بين آن و بين بداء و تخصيص است و اينكه آيا در عبادات پيش از عمل بدانها نسخ جائز است يا نه؟ و آيا سنت ميتواند ناسخ قرآن باشد يا نه؟

و بيان آنچه ناسخ و يا منسوخ بدان شناخته ميشود.

همه اين مباحث اگر چه از علوم متعلقه بقرآن است لكن كتابهايى كه در اصول فقه نوشته شده از آنها مفصلا بحث ميكند و بمناسبت بعضى از آيات تا آنجا كه شايسته تفسير باشد در اين كتاب خواهد آمد

. فن ششم‌

اخبار در فضيلت قرآن و اهل آن.

انس بن مالك در باب فضيلت قرآن سه حديث از رسول اكرم نقل ميكند از اين قرار 1- اهل قرآن همان خاصّان خدايند.

2- بالاترين عبادتها قرائت قرآن است.

3- قرآن آن ثروتى كه با آن، فقر و بدون آن ثروت، نخواهد بود.