نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 26
را در آنها مكرّر بيان كرده است. بعضى
گفتهاند «مثانى» در آيه كريمه:(وَ لَقَدْ آتَيْناكَ
سَبْعاً مِنَ الْمَثانِي وَ الْقُرْآنَ الْعَظِيمَ)[1] آيات
سوره حمد است و از ائمه ما : همين قول نقل شده است و حسن بصرى نيز بدان
قائل است.
3- مئون
مئون (صدها) جمع مائة (صد) است و آن سورههايى هستند كه در حدود 100
آيه دارند خواه چند آيه بيشتر و يا كمتر و آنها هفت سورهاند از سوره بنى اسرائيل
تا سوره مؤمنون بعضى گفتهاند سورههاى پس از هفت سوره طولانى (مئون) اند و مثانى
سورههاى پس از آنها است كه آياتشان از مفصلها (سورههاى كوچك آخر قرآن) بيشتر
ولى از صد كمتر است.
4- مفصل
مفصل، سورههاى كوچك پس از حم ها هستند تا آخر قرآن و علت اينكه
بآنها مفصل گفتهاند اينست كه فاصله بين سورهها(
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ) زياد است.
فن پنجم
بيان مختصرى از علوم قرآن كه شرح و تفصيل آنها در كتابهاى ديگر
ديده ميشود.
يكى از آنها مسئله معجزه و خارق عادت بودن قرآن است كه دليل بر صدق
رسول اكرم در ادعاى نبوّتش مىباشد.
در اينكه قرآن از چه جهت معجزه بوده آيا از نظر فصاحت يا نظم و روش
جالب و مخصوص و يا اينكه خداوند عرب را از معارضه با آن گرداند و آن قدرت علمى را
كه ميتوانند مانند قرآن در نظم و فصاحت بياورند از آنان گرفت.
تفصيل اين بحث را بايد در كتابهاى اصول عقائد ديد كه بزرگان از
متكلمين در كتابهاى خود نوشتهاند و مخصوصاً محقق بزرگوار سيد مرتضى در كتابش وجه
اعجاز قرآن را با عاليترين بيان و تحقيقى واضح نموده است.
بحث ديگر در اين است كه آيا دست تحريف در قرآن برده شده و آن را زياد