نيست) زيرا در اين آيه اجر و مقام، فقط براى مسلمانان است.

ولى اين قول، بسيار بعيد است زيرا نسخ، در احكام كه روى مصالح و فوائد است و احياناً تغيير ميكند، تصور دارد اما در خبرى كه مشتمل بر وعده است معنا ندارد و بهتر آن است كه در ثبوت اين مطلب از ابن عباس خدشه و ترديد شود.

بعضى ميگويند: حكم اين آيه هميشه ثابت است زيرا مقصود آيه اين است كه كسانى كه در ظاهر و بزبان، ايمان آورده‌اند(إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا) ولى در دلشان رسوخ نكرده مانند منافقين و يهود و نصارى و ستاره‌پرست‌ها اگر پس از نفاقشان واقعاً ايمان آوردند و بعد از همه عنادها و سرسختى‌ها تسليم شدند اجر و پاداش آنان نزد پروردگار همانند كسانى است كه ابتداء و بدون سابقه نفاق، اسلام آوردند بنا بر اين، قرآن در برابر پندار كسانى كه تصوّر ميكردند. شخصى كه بعد از نفاق و عناد اسلام آورد ثواب و اجرش كمتر است ميگويد: بطور كلى، هر كسى كه بتوحيد و صفات خدا و عدل خدا و روز رستاخيز و بهشت و جهنّم معتقد باشد و اعمال صالحه و عباداتى را كه خدا دستور داده انجام دهد اجر و پاداش خواهد داشت و چون ترك گناه داخل در كلّى عمل صالح است ديگر احتياج بتكرار و ذكر ندارد.

(لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ ...)- معنايش گذشت يعنى از آنچه تا كنون كرده‌اند ترس نداشته و نسبت به آينده و جهان ديگر غمگين نيستند و يا ترسى از آخرت و حزنى در دنيا ندارند.

ايمان فقط امر قلبى است‌

از اين آيه ميتوان استفاده كرد كه ايمان فقط اعتقاد قلبى است و عمل و طاعت اثر آن است نه داخل در حقيقت آن چون در اين آيه پس از ايمان بخدا و روز قيامت اين قسمت را كه «عمل نيك انجام دهد» اضافه ميكند و نميتوان جمله‌(وَ عَمِلَ صالِحاً) را تأكيد ايمان بخدا و روز قيامت دانست و آن را نظير آيات ديگر چون:(فِيهِما فاكِهَةٌ وَ نَخْلٌ وَ رُمَّانٌ)[1] (در آنجا ميوه و درخت خرما و انار هست)

[1] آيه 68 از سوره الرحمن