عين ...- از الفاظ مشتركه است كه در اينجا بمعناى چشمه ميباشد.

لا تعثوا ...- از «عثاء» شدت فساد است يعنى فساد و طغيان و سركشى نكنيد.

تفسير

خداوند نعمت ديگر خود را اضافه بر نعمت‌هاى قبلى بر بنى اسرائيل ميشمرد، كه ياد كنيد وقتى را كه موسى براى قومش آب خواست و چون روشن است كه اين درخواست از خداست لذا اين قسمت كه از كى خواست حذف شده است همانطور كه بعد ميفرمايد: ما باو گفتيم عصايت را به سنگ بزن پس از آن جوشيد در اينجا باز اين قسمت حذف شده است كه:

«او عصايش را بسنگ زد» چون از خود جمله معلوم ميشود.

قوم موسى همان بنى اسرائيل بودند و اين آب خواستن موسى، در موقع سرگردانى آنان در وادى تيه بود كه از تشنگى خود، پيش موسى شكايت كردند و او از خدا خواست و باو وحى شد كه عصايت را بسنگ بزن و موسى زد در نتيجه آن، دوازده چشمه بعدد دوازده سبط بنى اسرائيل بيرون آمد كه برابر هر سبطى يك چشمه‌[1].

(فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَيْناً ...)- در اين آيات به «انفجرت» و در سوره اعراف به «انبجست»[2] تعبير شده است، بعضى ميگويند اين دو كلمه با هم تفاوت ندارند و برخى معتقدند همانطور كه در بيان لغت گفتيم، انبجاس كمتر از انفجار است و با قبول اين قول و فرق در معناى اين دو كلمه در باره داستان حضرت موسى كه قرآن بهر دو تعبير بيان كرده سه وجه گفته شده است از اينقرار:

1- اولى كه موسى عصا را زد آب اندك اندك بيرون ميآمد (انبجاس) و بعد، زياد شد (انفجار) و هر تعبير براى بيان يك قسمت است.

[1] در اينجا مجمع البيان به بيان اينكه عصاى موسى از كجا آمد و چگونه بود و همچنين سنگى كه آب از آن بيرون آمد چگونه بود پرداخته است كه از نقل آن صرف نظر شد.

[2]« فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَيْناً» آيه 160 سوره اعراف