نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 171
وارد دريا شدند دريا متلاطم شده همه آنها را
غرق كرد و موسى و يارانش نجات يافتند.
سؤال در اينجا سؤالى پيش مىآيد كه چطور خداوند اين همه آيات روشن و
معجزات كه بموسى داد به ساير پيامبران عطا نفرمود تا براى امّت آنان نيز حجّت و
دليل آشكار و شبههها و اشكالها دور گردد.
جواب خداوند هميشه براى هدايت مردم و پاك شدن روح آنان، معجزاتى را
بدست پيامبران ظاهر ميكند بنا بر اين، معجزات در مردم به اختلاف فكر و درجه عقل
آنان متفاوت ميباشد و چون قوم موسى و بنى اسرائيل از نظر ناتوانى فكرى و ضعف روحى
در درجهاى بودند كه تنها استدلال به آيات حقيقى و بكار انداختن نيروى عقل و فكر،
براى آنان فائدهاى نداشت ناچار بايد معجزات فراوانى بدست موسى انجام يابد تا مگر
براه آيند.
مثلًا در تاريخ اين قوم مىبينيم كه وقتى از دريا گذشتند و به مردمى
بت پرست رسيدند با آن همه معجزات كه ديده بودند باز بموسى ميگويند: «براى ما خدايى
چون خداى اينان بساز!!»[1] موسى گفت
شما مردمى نادان هستيد[2].
اما در عرب و امّت اسلام قدرت فكر و تيز هوشى در آن حدّ بود كه
مىتوانست استدلالهاى عقلى جاى معجزات را بگيرد و روح آنان را از راه صحيح فكرى،
رهبرى و هدايت كند لذا مطابق روحيّات آنان آيات الهى و حجّتهاى آشكار نمايان شد
تا از آن راه، شكّ و ترديد بينندگان بر طرف شده و به فضاى وسيع علم و يقين برسند و
راه رستگارى را به پيمايند.