نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 142
ممكن است كسى از يك گناه پشيمان شده و از آن
توبه كند اگر چه گناه ديگرى را بجا ميآورد.
حسن بصرى ميگويد انسان هنگام ظهور علائم قيامت از توبه محجوب و محروم
ميگردد ولى بعضى گفتهاند ممكن است ظهور پارهاى از علامتهاى قيامت سبب محروميت
گردد نه همه آنها
گفتيم فرود آئيد از آن، همگى، اگر هدايتى از من بسوى شما آيد آنها كه
هدايت مرا پيروى كنند نه بيمى بر آنها است و نه آنان اندوهگين شوند.
شرح لغات
هبوط- قبلًا بيان شد و اين كلمه گاهى در پائين آمدن مقام و منزلت نيز
بكار ميرود.
يأتينّكم- ميآيد شما را از «إتيان» بمعناى آمدن.
تفسير
خداوند كيفيت پائين آمدن آدم و حوّا را بزمين بيان ميكند كه بآنها
خطاب شد پائين بيائيد و اين خطاب متوجه آدم و حوا است و يا آنها و ذريه ايشان؟
قبلًا بيان شد تكرار جمله «اهبطوا» بعقيده بعضى براى اين منظور است كه جمله
«اهبطوا» اول امر به پائين آمدن از بهشت است به آسمان دنيا و جمله «اهبطوا» دوم از
آسمان دنيا بزمين و بعضى معتقدند كه صرفاً براى تأكيد است.
برخى ديگر معتقدند هر كدام براى بيان يك حالتى است مثلًا جمله اول:
(قُلْنَا اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ) براى اينست كه اين پائين آمدن در حال دشمنى اينها با يكديگر است. و
جمله دوم:(قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْها جَمِيعاً فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ
مِنِّي هُدىً) الاية.
اين حالت را بيان ميكند كه هبوط بخاطر ابتلاء و تكليف آنها انجام
يافته است همانطور براى بيان دو حالت بكسى ميگويند: برو بسلامت، و نيز ميگويند:
«برو با رفيق» كه در اينجا يك امر به رفتن است ولى تكرار آن دو حالت را بيان
ميكند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 1 صفحه : 142