تقسيم مى‌شود: تا چهار سال و چند ماهگى (و بنا به يك قول تا سيزده سالگى) ، در مدينه به سر برد. تا 23 سالگى به اتفاق پدر بزرگوارش در سامرا مى‌زيست و تا 28 سالگى (شش سال و اندى پس از شهادت امام دهم) ، در سامرا ولايت بر امور و پيشوايى شيعيان را بر عهده داشت.

رواياتى از رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلّم و اهل بيت او عليهم السّلام بر امامت دوازده امام وارد شده و در آن‌ها، به روشنى، به نام ايشان -از جمله امام حسن بن على عسكرى عليهما السّلام-اشاره شده است. اضافه بر آنكه در روايات نقل شده از پدر بزرگوارش، به امامت آن حضرت تصريح شده است.

جابر بن عبد اللّه انصارى، با اشاره به لوحى كه در دستان مبارك حضرت زهرا عليها السّلام مشاهده كرده بود، به امامت و نام امام عسكرى عليه السّلام تصريح كرده است. [1]

مشهور بين شيعه آن است كه امام عسكرى عليه السّلام فرزندى جز امام مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف از خود به يادگار نگذاشت. [2]آن حضرت، با همۀ فشارها و پى‌جويى‌هاى پيوستۀ حكومت عباسى، يك سلسله فعاليت- هاى سياسى، اجتماعى و علمى، در راستاى حفظ اسلام و مبارزه با افكار ضد اسلامى انجام مى‌داد. گوشه‌اى از اين فعاليت‌ها-كه پيوند بيشترى با موضوع مهدويّت دارد، به شرح زير است:

امام عسكرى عليه السّلام به دليل شرايط نامساعد و تنگناهاى شديد حكومت عباسى، در گسترش دانش بى‌كران خود در همۀ جامعه پيروزى چندانى به دست نياورد؛ اما شاگردانى تربيت كرد كه هركدام در گسترش معارف اسلام و رفع شبهات دشمنان، نقش مؤثر و ارزنده‌اى داشتند.

شيخ طوسى، شمار شاگردان آن حضرت را افزون بر يك صد نفر ثبت كرده است. [3]ميان آنان چهره‌ها و شخصيت‌هاى برجسته و وارسته‌اى مانند احمد بن اسحاق اشعرى قمى، ابو هاشم داود بن قاسم جعفرى، ابو عمرو عثمان بن سعيد عمرى، على بن جعفر و محمد بن حسن صفّار به چشم