نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 409
ملاقات با حضرت مهدى عليه السّلام
از آنجا كه در روايات، پنهانزيستى آن امام بزرگوار، رازى از رازهاى خداوند سبحانه و تعالى دانسته شده و دربارۀ چگونگى غيبت، ديدگاههاى متفاوتى ذكر شده، دربارۀ ملاقات با آن حضرت در عصر غيبت، نگاههاى مختلفى ارائه شده است.
دانشوران شيعه، عمر آن حضرت را به چهار دورۀ متفاوت تقسيم كردهاند.
1. دوران زندگى با پدر خود؛
2. دوران غيبت صغرا؛
3. دوران غيبت كبرا؛
4. دوران ظهور.
از آنجا كه دورۀ نخست و دوم و نيز دورۀ چهارم چندان محل مناقشه نيست، در اين مجال، فقط به دورۀ سوم مىپردازيم.
به دليل وجود روايات و حكايات متعارض، در اين بحث، ديدگاههاى متفاوتى وجود دارد:
1. عدم امكان ملاقات به طور مطلق
اين ديدگاه، به طور اساسى از رواياتى قابل استفاده است كه از ناپيدايى آن حضرت در دوران غيبت سخن به ميان آورده است؛ مانند:
- «أرى الخلق و لا ترى؛ مردمان را مىبينم و تو ديده نمىشوى.» [5]
چنين رواياتى، باعث شده است ابن ابى زينب نعمانى-در جايگاه نخستين كسى كه به طور شايسته روايات مربوط به حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف را گردآورى و بررسى كرده است-در فصلى از كتاب خود، به روشنى مشاهده حضرت را در عصر غيبت جايز ندانسته و تحقيق در اين زمينه را ممنوع و شيعيان را در نديدن حضرت، معذور بداند. وى به اين
[2] . محمد بن يعقوب كلينى، الكافى، ج 1 ص 337، ح 6؛ نعمانى، الغيبة، ص 175 ح 14؛ شيخ طوسى، كتاب الغيبة، ص 161، ح 119؛ شيخ صدوق، كمال الدين و تمام النعمة، ج 2، باب 33، ص 346، ح 33.