نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 402
مصلاى جمعه و جماعات در عصر ظهور-مسجد كوفه مضطر
از القاب حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف
مضطر در لغت به معناى كسى است كه بيمارى، فقر يا سختىهاى روزگار، او را ناگزير به تضرّع در درگاه خداوند سبحانه و تعالى كرده است. [1]در برخى روايات، اين واژه، به عنوان يكى از القاب حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف شمرده شده و در قرآن مجيد نيز مورد اشاره قرار گرفته است:
اى كسى كه دعاى مضطر را اجابت مىكند و گرفتارى را برطرف مىسازد.
در برخى روايات، اين آيه به حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف و قيام آن حضرت تطبيق شده است. امام صادق عليه السّلام فرمود:
اين آيه دربارۀ مهدى از آل محمد عليهم السّلام نازل شده است. به خدا سوگند! مضطر او است. هنگامى كه در مقام ابراهيم دو ركعت نماز به جا مىآورد و دست به درگاه خداوند متعال برمىدارد، خداوند سبحانه و تعالى دعاى او را اجابت مىكند، ناراحتىها را برطرف مىسازد و او را خليفۀ روى زمين قرار مىدهد. [3]
بدون شك منظور از اين تفسير، منحصر ساختن مفهوم آيه، به وجود مبارك حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف نيست؛ بلكه آيه معناى گستردهاى دارد كه يكى از مصداقهاى روشن آن، وجود حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف است. زمانى كه همه جا را فساد مىگيرد، درها بسته مىشود، بشريّت در بنبست سختى قرار مىگيرد و حالت اضطرار در كل عالم نمايان مىشود، اين هنگام، حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف در مقدسترين نقطه روى زمين، دست به دعا برمىدارد و تقاضاى برطرف شدن سختى مىكند. خداوند سبحانه و تعالى نيز اين دعا را سرآغاز انقلاب مقدس جهانى او قرار مىدهد و به مصداق يَجْعَلُكُمْ خُلَفٰاءَ
[3] . «نزلت فى القائم عليه السّلام هو و اللّه المضطرّ إذا صلّى فى المقام ركعتين و دعا اللّه فأجابه و يكشف السّوء و يجعله خليفة فى الأرض» ، على بن ابراهيم قمى، تفسير قمى، ج 2، ص 129؛ نيز ر. ك: نعمانى، الغيبة، ص 314.
نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 402