نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 383
آرامگاه وى كنار قبر مادرش، بر سر راه كوفه در محلى كه خانهاش آنجا بود، واقع است. اين محل در سمت غربى بغداد است. [1]
نيز ن. ك: نيابت خاص، نواب خاص.
محمد بن على بن هلال
از افراد منحرف در مهدويت
ابو طاهر محمد بن على بن بلال در ابتدا نزد امام حسن عسكرى عليه السّلام فردى مورد اعتماد بود و رواياتى چند از آن حضرت نقل كرده است؛ ولى رفتهرفته به سبب پيروى از هواى نفس، راه انحراف در پيش گرفت و مورد سرزنش خاندان وحى واقع شد.
وى، ادعا كرد وكيل حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف است. او نيابت نايب دوم حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف را منكر شد و دربارۀ اموالى كه نزد وى جمع شده بود تا به حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف برساند، خيانت كرد. [2]
نايب دوم، زمينۀ ديدار وى را با حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف فراهم كرد. امام به وى فرمان داد اموال را به نايبشان برگرداند؛ اما او در دشمنى و كژى خود باقى ماند. پايان كارش آن شد كه توقيعى از ناحيۀ مقدسه، بر بيزارى از وى-در ضمن افرادى ديگر از جمله حلاج و شلمغانى- صادر شد. [3]
محمد بن على شلمغانى
از افراد منحرف در مهدويت
شلمغانى از ياران امام عسكرى عليه السّلام بود و در آغاز، انحرافى نداشت و بلكه از فقهاى بزرگ اماميه به شمار مىرفت. اما پس از وفات امام حسن عسكرى عليه السّلام انتظار نيابت داشت و وقتى نيابت به حسين بن روح واگذار شد، حسد او شعلهور شده، كارشكنى بر ضد حسين بن روح را آغاز كرد.
وى سخنانى از خود مىساخت و به حسين بن روح و ديگر نايبان نسبت مىداد. [4]
[1] . على غفارزاده، پژوهشى پيرامون زندگانى نواب خاص امام زمان عليه السّلام، ص 230، به نقل از: شيخ طوسى، كتاب الغيبة، ص 366.