نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 247
هرگاه واژۀ ركن بدون پسوند به كار رود، مقصود آن ركنى است كه حجر الاسود در آن هست و مقصود از مقام نيز در اينجا مقام ابراهيم عليه السّلام است.
يكى از نقاط مقدس مسجد الحرام مقام ابراهيم عليه السّلام است. اين مقام، يكى از شعائر الهى است. [1]و آنجا را بدين دليل مقام ابراهيم گويند كه آن حضرت، وقتى ديوارهاى كعبه را بالا مىبرد، سنگى اختيار كرده بر روى آن مىايستاد، تا به راحتى ديوار را بالا ببرد. همچنين در روايات آمده است: حضرت ابراهيم عليه السّلام، روى اين سنگ ايستاده و مردم را به حج فرا مىخواند. گفته شده است: در اين هنگام، جاى پاى حضرت در سنگ فرورفت كه هماكنون اين اثر به چشم مىخورد.
اما آنچه در بحث مهدويّت مورد نظر بوده و از آن به بزرگى ياد شده، بين ركن و مقام است. شكى نيست كه اين مكان، داراى ارزشى بسيار والا نزد خداوند سبحانه و تعالى است. ابو حمزه ثمالى مىگويد: امام سجّاد عليه السّلام به ما فرمود: «آيا مىدانيد كدامين قسمت از زمين برترين مكان است» ؛ عرض كرديم: خداوند سبحانه و تعالى و پيامبر و فرزند پيامبر بهتر مىداند. سپس فرمود:
در روايات مهدويّت، وقتى سخن از بين ركن و مقام به ميان مىآيد، مربوط به يكى از موارد ذيل است:
1. محل بيعت با حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله و سلّم فرمود:
مهدى امتم ميان ايشان [امامان] محمدى است كه زمين را از عدل و داد آكنده سازد؛ همچنان كه از ظلم و جور پر شده باشد. به خدا سوگند! من كسانى را كه ميان ركن و مقام با او بيعت مىكنند، مىشناسم و اسامى پدران و قبايلشان را نيز مىدانم.» [3]
[2] . «امّا افضل البقاع ما بين الرّكن و المقام. . .» ، شيخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 245، ح 2313.
[3] . «فيهم مهدى امّتى محمّد الّذى يملأ الارض قسطا و عدلا كما ملئت ظلما و جورا، و اللّه انّى لاعرف من يبايعه بين الرّكن و المقام و اعرف اسماء آبائهم و قبائلهم» ، كمال الدين و تمام النعمة، ج 1، باب 24، ص 284، ح 37.
نام کتاب : فرهنگ نامه مهدویت نویسنده : سلیمیان، خدامراد جلد : 1 صفحه : 247