لعن او صادر شد و شيعيان نيز از وى تبرّى جستند. [1]

فرقه‌اى منشعب از آيين بابى، پيروان بهاء اللّه

بهائيت، فرقه‌اى منشعب از آيين بابيه است. بنيان‌گذار آيين بهايى، ميرزا حسين على نورى، معروف به بهاء اللّه است. اين آيين نيز نام خود را از همين لقب برگرفته است.

وى در سال 1233 ق در تهران به دنيا آمد و مانند برادرانش آموزش‌هاى مقدماتى ادب فارسى و عربى را زير نظر پدر و معلمان و مربيان گذراند.

در زمان ادعاى بابيت سيد على محمد شيرازى، در جمادى الاولى 1260 ق، او جوانى 28 ساله و ساكن تهران بود كه در پى تبليغ نخستين پيرو باب، ملاحسين بشرويه‌اى در شمار نخستين گروندگان به باب درآمد. از آن پس، همراه برادرش، ميرزا يحيى صبح ازل يكى از فعّال‌ترين افراد بابى شد و به ترويج بابى‌گرى-به ويژه در نور و مازندران-پرداخت.

در دوران جانشينى صبح ازل، حسين على مسئول تمام امور بابى بود؛ ولى هرگز به اين سمت قانع نبود؛ ازاين‌رو در پى آن بود مقصود نهايى خود را ابراز دارد و خويشتن را همان «من يظهره اللّه» معرفى كند كه در كتاب باب ذكرش رفته بود و امور بابى‌ها را يكسره در دست گيرد.

وى پس از بازگشت از سليمانيه در باغ نجيب پاشا ادعاى خود را آشكار كرد [3]نخستين كسى كه به شدت بر او تاخت و ادعايش را باطل شمرد ميرزا يحيى ازل، برادرش بود. [4]رقابت دو برادر بر سر رهبرى بابيان كم‌كم به اوج خود رسيد، تا جايى كه طرفين يك‌ديگر را به مرگ تهديد كردند؛ بنابراين در سال 1285 ق به دستور دولت عثمانى، يحيى صبح ازل به قبرس، و حسين على به عكا در سرزمين فلسطين تبعيد شدند.

در همين ايام بود كه براى تشخيص