responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : آیینه پژوهش نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم    جلد : 55  صفحه : 1

نامه



عالمان, وارثان پيامبران, حاملان حقايق دين, نگهبانان معارف كتاب مبين و مرزداران ارجمند انديشه اسلامى و دينى هستند. سلسله منوّر عالمان, فقيهان و حكيمان شيعه, راست قامتان جاويد و بلند همتان نستوه و تلاشگران خستگى ناپذيرى بودند كه به تبيين حقايق, تفسير مكتب, توضيح احكام و هدايت امت, همت مى ورزيدند و در اين راه از هيچ كوششى دريغ نورزيدند.
حوزه هاى علميّه شيعه در سايه عنايت ولى الله الأعظم, حضرت بقيةالله ـ عجل الله تعالى فرجه الشريف ـ هميشه مهد تربيت فقيهان و برآمدن متكلمان و حكيمان و رشد بالندگى عالمان و دانشورانى بوده است كه زندگى را يكسر به تعليم جستجوگران معارف الهى و هدايت امت به صراط مستقيم مى گذراندند, و دفاع از مكتب را از جان سپر مى ساختند, و حرمت حريم حق را پاس مى داشتند و بدين پرشكوهترين حماسه هاى دانش, پژوهش و رادى را رقم مى زدند.
تجليل از عالمان, تجليل از فرهنگ, فرهنگ بانى, بزرگى, رادى و قلّه سانى است. تكريم متكلمان, حكيمان و فيلسوفان, تكريم خردورزى, انديشه ورى, استوارانديشى, حراست از مكتب و مرزبانى و ديده بانى است.
بزرگدارى كسانى كه از (بام تا شام) همى در راه نشر فضيلت, تبيين حق, گسترش آيين الهى و گسترش مفاهيم قرآنى, فرازآوردن گلبانگ نبوى و آشنا ساختن مردمان با آموزه هاى زندگيساز و سپيدآفرين دين كوشيده اند و خستگى ناپذير و نستوه حقايق دين را گسترانده اند, بزرگداريِ فضيلت, استوارگامى, خستگى ناپذيرى و نستوهى است.
عالمانى كه به روزگار نبود امكانات, و آكندگى زندگى ها از دشوارى ها, و فقدان وسايل تدوين و نشر و منابع و مآخذ با تلاش هاى شگرف, و تدبّر و درنگريستن قلم زده اند, صفحات زرينى در تبيين حقايق, تدوين آثار و شرح متون نگاشته اند و بدين سان آثار مكتوب و ميراث ارجمند دين را شكوه بخشيده اند و رفته اند. اكنون از ابتدايى ترين نمودهاى ارج گذارى بر آن همه سختكوشى و رادى و ارجمندى, بلندآوازه ساختن نام آنها و نشر روزآمد, كارآمد و شايسته آثار آنهاست, و از بهترين و روشن ترين و كارآمدترين شيوه ها و راه هاى آن, برگزاريِ گردهم آيى ها و مجمع ها در تجليل و تكريم آنان است.
امّا بايد بى درنگ بيفزاييم كه اين همه در صورتى است كه مجمع ها و… با فرصتى بسنده, برنامه ريزى دقيق, دعوت از صاحب نظران براى ارائه مقاله و پژوهش هاى تحليلى و دقيق و مستند و واقع نگرانه ـ نه ستايشگرانه, تبليغى و شعارى ـ همراه با شناسايى و شناساندن آثار, مآثر و انديشه هاى آنان و چاپ و نشر مطلوب ميراث مكتوب آنان و… سامان يابند.
اگر جز اين باشد, همان خواهد شد كه فردوسى گفته است:
پى مصلحت مجلس آراستند
نشستند و گفتند و برخاستند
بيش از دو سال است كه عالمان و فرهيختگانى كمر همت بربستند تا با برپايى كنگره اى از محقق خوانسارى (آقا حسين) و فرزند نامدارش آقا جمال خوانسارى تجليل كنند و تلاش ها و سختكوشى هاى آن بزرگواران را در خدمت به مكتب ارج بگذارند و با تحقيق و نشر ميراث مكتوب آن عالمان جليل در جهت نشر ميراث والاى شيعى گامى بردارند و به گسترش دانش و پژوهش يارى رسانند.1
دبير ارجمند كنگره, عالم جليل حضرت آقاى استادى ـ كه پيشتر نيز با سختكوشى و نيك انديشى و اخلاص در سامان دهى كنگره هاى شيخ مفيد(ره) و محقق اردبيلى نقش شايسته و برجسته ايى داشته اند ـ از دست اندركاران نشريات تخصصى خواستند تا در حدّ امكان در اين گراميداشت سهيم شوند و بدين سان مجموعه هايى سامان يافت. شمارى از شماره هاى مجلات ويژه شرح حال, آثار و تحليل انديشه ها و مآثر آن بزرگواران گشت, وله الحمد.
(آينه پژوهش) نيز سزامند چنان دانست كه در تجليل از اين بزرگان شركت جويد و دعوت نيك انديشانه دبير محترم كنگره را پاسخ مثبت دهد. از اين روى شماره هاى 1و2 از سال دهم به آنچه ياد شد اختصاص يافت و فرآيند تلاش فروتنانه آنان صفحاتى است كه مى نگريد.
محقق خوانسارى (آقا حسين) عالمى وارسته, فقيهى دنياگريز, متكلمى معادباور و فيلسوفى دردآشنا و ژرفنگر بود. عالمان و فرهيختگانى كه به روزگار آن بزرگوار مى زيسته اند و از چگونگى شأن و شخصيت وى آگاهى داشته اند, او را با عناوينى چون (عالم حكيم), (متكلم محقق مدقق), (جليل القدر و عظيم الشأن) و (يگانه زمان) ستوده اند.2 آقا حسين محفل درس پرشكوهى داشته است و كسان بسيارى از اينكه در محضر او زانوى تعلم به زمين زده بودند, مباهات مى كردند. ايشان از آن دست استادانى بود كه محفل درس را با فروتنى, و آموزه ها را با خاكسارى مى آميزند و مآلاً افزون بر دانش بر شاگرد, منش استادى, فروتنى علمى و خاكسارى انسانى را ياد مى دهند. او به شاگرد مجالِ سخن مى داد و چون پاسخش را به درستى و كمال در آن در اختيار نداشت از سر (تبحر علمى) به پاسخ هاى (سر بالا) روى نمى آورد, و براى استوارگويى به زمان ديگرى حوالت مى داد, تا شاگرد بداند, كه ادّعاى همه چيز دانستن (كمال) نيست, بلكه اعتراف به كاستى نهايت قلّه سانى و چيرگى بر نفس است.3 بدين سان او (استاد فاضلان) و (مستند بزرگانى از عالمان) بود و در كمال و فضل, جلالت و فطانت و درايت او كسى ترديد نداشت.4
محقق و شرح حال نگار استوارگوى و دقيق النظر, ميرزا عبدالله افندى در وصف اين چهره والاى حوزه اصفهان مى نويسد:
استاد استادان روزگارش بود, فاضلان آن روزگار و عالمان برجسته در علوم عقلى, اصول و فقه شاگرد او بودند, او يگانه روزگارش بود و بى همتاى زمانش. ديده روزگار همپايش را نديده است, به خداى سوگند كه او (عين كمال) بود او پشتوانه و ياور تمام دانشوران بود و دژ استوار ارباب فضل و بردبارى و….5
او به روزگارى منصب (شيخ الأسلامى) را به عهده داشته, و در (عينيت جامعه) حضور داشته و بدين سان شاگردان وى بسيارى عالمانى بودند كارآمد, درگير, و حاضر در صحنه هاى گونه گون اجتماعى, علمى و….6
فرزند برومند وى, آقا جمال نيز فقيهى است پراطلاع, و متكلمى است ژرف نگر و محدثى است دقيق النظر و عالمى است سختكوش و ارجمند كه در مقامى ديگر در همين شماره, اندكى درباره وى سخن گفته ايم.7 عالم جليل و فقيه بزرگ, شيخ حرّ عاملى در (أمل الآمل) كه آن را به روزگار حيات آقا حسين رقم زده است, به هنگام يادكرد آقا جمال از وى با عناوينى چون (عالم فاضل), (حكيم محقق مدقق) ياد كرده است, كه يعنى او به روزگار حيات پدر كه رياست حوزه اصفهان را به عهده دارد و عالمى است بس بلند آوازه, جايگاهى دارد و نامور است و به حكمت و فضل و تدقيق مشهور. ديگران نيز او را به گستردگى آگاهى ها در فقه, استادى در حديث و فقه و اصول ستوده اند. فقيه و محقق جليل صاحب روضات الجنات, او را مجتهدى اصولى, و حكيمى محقق و مدقق دانسته و نوشته اند بسى شوخ طبع, ظريف و مليح و نيك انديش و بلندنگر بود و جايگاهى رفيع داشت.
به روان پاك عالمان و فرهيختگان و مرزداران انديشه دينى, فقيه, متكلم و حكيم جليل آقا حسين خوانسارى, محدث, فقيه و متكلم جليل آقا جمال خوانسارى درود مى فرستيم, و تلاش و سختكوشى و نيك انديشى بزرگوارانى را كه در جهت تجليل و تكريم قله هاى افراشته فرهنگ اسلامى و عالمان و چهره هاى والاى تشيع گام برمى دارند, ارج مى نهيم و از همه عزيزانى كه در تدوين و سامان دهى اين مجموعه ما را يارى كردند, سپاسگزاريم. آينه پژوهشپى نوشت ها: 1. بخش شايان توجهى از آثار محقق خوانسارى (آقا حسين) و دو فرزند ارجمندش آقا جمال و آقا رضى با همت بانيان كنگره به چاپ رسيده است. ر.ك: همين شماره, ص 2. امل الآمل, ج2, ص101. 3. وقايع السنين, ص501. 4. روضات الجنات, ج2, ص214. مؤلفان مجموعه (دانشمندان خوانسار در كتب تراجم) شرح حال آقا حسين و آقا جمال خوانسارى را براساس منابع شرح حال نگارى و تاريخى به صورت تسلسل تاريخى گزارش كرده اند كه در اين يادكرد كوتاه از آن بهره برده ايم. 5. رياض العلما, ج2, ص57. 6. قصص العلما, ص267. 7. ر.ك: همين شماره, ص.

نام کتاب : آیینه پژوهش نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم    جلد : 55  صفحه : 1
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست