معرفيهاى گزارشى


كليات
المعجم المفهرس لألفاظ الأحاديث عن الكتب الأربعه ج3
جمعى از محققان. (چاپ اوّل: تهران, مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى, 1374. 712ص, وزيرى.
اين كتاب واژه يابى است دقيق در جهت يابيدن احاديث (كتب اربعه). مؤلفان كه اكنون سالهاست به اين پژوهش اشتغال دارند كوشيده اند با بكارگيرى شيوه هاى كارآمد از يك سو از حجم كتاب بكاهند و از سوى ديگر كارآمدى آن را افزون سازند, از جمله دقت در احاديث مشابه و فيش بردارى دقيق آنها و ادغام بخشهاى مشابه و…, به هنگام نشر مجلد اوّل اين مجموعه از چگونگى آن و روش بكار گرفته شده در آن به تفصيل سخن رفته است. اين جلد ويژه حرف (باء) است.
تصنيف نهج البلاغه
لبيب بيضون. (چاپ دوم: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 999ص, وزيرى.
اين كتاب دقيقترين و گسترده ترين فهرست موضوعى نهج البلاغه به زبان عربى است, مؤلف موضوعات نهج البلاغه در ده موضوع اصلى, و 429 موضوعى فرع رده بندى كرده و در ذيل عناوين بخشهايى از نهج البلاغه كه بدان عنوان دلالت مى كرده است ثبت كرده است. عقايد, عبادات و معاملات, امامت و امامان(ع), سيره علوى, جنگهاى على(ع) به هنگام خلافت, حكومت و سياست علوى, شئون اجتماعى انسان و شئون آن, موعظه ها و پندها, خلقها و خويها (نيك و بد) عناوين اصلى اين مجموعه است.
موسوعة مصادر النظام الأسلامى
عبدالجبار الرفاعى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم, 1375). 10ج, وزيرى.
كوششى است عظيم در بازشناسى منابع و مصادر موضوعاتى از فرهنگ اسلامى. پيشتر و در ضمن گزارش پژوهشهاى در آستانه نشر و با عنوان (مصادر النظام الأسلامى) از اين مجموعه سخن گفته ايم (شماره9/50) در آن ياد كرد آورده ايم كه اين كتابشناسى عظيم ذيل هفت عنوان كلّى عرضه مى شود اكنون يادآورى كنيم كه عنوان كلى به ده عنوان رسيده است بدين سان: الأقتصاد الأسلامى, الأجتهاد والتجديد, القضاء والفقه الجنايى, الفن الأسلامى, التربية والتعليم, المرأة والأسره فى الأسلام, الأعلا والتبليغ الأسلامى, الأمامه والسياسه, الحرب والسلم فى الأسلام, اسلمه المعرفة….
در يادكردِ د شده به اهميت پژوهشهايى از اين دست اشاره كرده ايم اكنون ضمن دست مريزاد به مؤلف و سپاس از مركز مطالعات و تحقيقات اسلامى, دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم, كه بار گران نشر اين پژوهش عظيم را بر دوش كشيده است يادآورى مى كنيم كه اين مجموعه نيازمند معرفى تفصيلى است كه بتوفيق خداوند به آن خواهيم پرداخت. قرآن و حديث
فاطمه گلواژه آفرينش
واحد خواهران, دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم. (چاپ ششم: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى قم, 1375). 167ص, رقعى.
اين كتاب مشتمل است به سه (چهل حديث) درباره شخصيت حضرت زهرا(س), جايگاه و حقوق زن و وظايف همسرى به ضميمه سه پيام از احياگر تفكر دينى حضرت امام خمينى رضوان الله عليه و بحثى درباره حقوق زن از استاد شهد مرتضى مطهري….
تفسير راهنما ج5
اكبر هاشمى رفسنجانى. (چاپ اوّل: قم). 612ص, وزيرى.
نگاهى است نو با شيوه اى نو به مفاهيم و موضوعات قرآن كريم. اين مجموعه بر پايه يادداشتها و تأملها و نگاشته هاى ارجمند حضرت حجت الاسلام والمسلمين هاشمى رفسنجانى رياست محترم جمهورى, و با پژوهش گسترده تنى چند از فاضلان تدوين مى يابد. و حقاً در ارائه مفاهيم و موضوعات قرآن كريم سودمند است و كارآمد و راهگشا و راهنما. اين مجلد مشتمل است بر تفسير آيات سوره انعام و از سوره اعراف تا آيه 41 .
تفسير راهنما ج6
اكبر هاشمى رفسنجانى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 656ص, وزيرى.
اين مجلد مشتمل است بر تفسير آيات سوره اعراف از آيه42 تا پايان سوره و آيات سوره انفال از 1 تا 75.
درباره چگونگى اين تفسير و شيوه عرضه مطالب و مفاهيم در آن پيشتر سخن گفته ايم. (آينه پژوهش, شماره 18/19).
على و قرآن
سيد رضا تقوى دامغانى. (چاپ اوّل: تهران, شركت احياى كتاب, 1374). 85ص, رقعى.
پژوهشى است درباره قرآن از نگاه على(ع). پس از پيشگفتار ابتدا ابعاد شخصيت على(ع) نمايانده شده است و آنگاه در ذيل عناوين به جايگاه قرآن از نگاه على(ع) چگونگى تفسير آن و شيوه هاى استدلال آن امام بزرگوار به قرآن, و ابعاد گسترده آگاهى على(ع) از علوم قرآن گزارش شده و در پايان با عنوان (على و غربت قرآن) عدم تحقق عينى آموزه هاى رهايى بخش و دشمن كوب قرآن در برخى از جوامع اسلامى پرداخته شده است. و اين همه از نگاه على(ع), در آينه زمان و براساس راويان تبيين گشته است.
نور ملكوت قرآن ج3
سيد محمد حسين حسينى طهرانى. (چاپ اوّل: مشهد, انتشارات علامه طباطبايى, 1416). 413ص, وزيرى.
مجلد سوم از مجلدات چهارگانه مجموعه اى است با عنوان يادشده درباره قرآن كريم. در اين مجلد موضوعات جهاد داخلى و خارجى, مسأله بردگى, تربيت انسان كامل از نگاه قرآن به بحث نهاده شده است و مطالب سودمندى درباره تدبر و تأمل در قرآن, آداب تلاوت قرآن, عظمت قرآن, سير قرآن در آيات انفسى, نقش قرآن در جانهاى مستعد و نفوس مؤمنان, گزارش شده است.
نور ملكوت قرآن ج4
سيد محمد حسين حسينى طهرانى. (چاپ اوّل: مشهد, انتشارات علامه طباطبايى, 1417). 510ص, وزيرى.
چهارمين بخش از مجموعه بحثهاى مرتبط با قرآن است با عنوان ياد شده. در اين مجلد از ابعاد گسترده علوم قرآن و اعجاز قرآن سخن رفته است و مسؤوليت مؤمنان و مسلمانان در برابر قرآن بازگو شده است.
و در سنجش آموزه هاى والاى قرآن با اناجيل, عظمت و فرازمندى قرآن به گونه اى شايسته نشان داده شده است برخى از عناوين آن چنين است: آيات آفاقيه قرآن دعوت به مكارم اخلاق و توحيد دارد, جمع آورى قرآن و مسائل مربوط به قرائت. قاطعيت و واسعيت قرآن, سستى اناجيل اربعه, آيات قرآن در تعبيراتش ادب خاصى دارد, احوال بعضى از حافظان و….
فرهنگ فرزانگى
م ـ ناصر. (چاپ اوّل: تهران, انتشارات دارالحديث, 1375). 87ص, رقعى.
ترجمه اى است گويا از كلام بلند حضرت امام موسى بن جعفر(ع) خطاب به هشام بن حكم متكلم و محدث بزرگ شيعى, درباره خرد, خردورزى و… كه با نام زيباى (فرهنگ) فرزانگى نشر مى يابد اين مجموعه در منابع كهن از جمله, اصول كافى, تحف العقول و… آمده است.
در معبد عشق. محمد صلواتى
(چاپ اوّل: قم, مركز نشر علوم دانشگاهى, 1375). 79ص, رقعى.
ترجمه اى است موزون و آهنگين از دعاهاى كميل, عرفه و مناجات شعبانيه, همراه با متن دعاها و….
كتابنامه بزرگ قرآن كريم ج4
محمد حسن بكايى. (چاپ اوّل: تهران, دانشگاه امام صادق(ع) مركز فرهنگى نشر قبله, 1375). 482ص, وزيرى.
اين مجلد از مجموعه عظيم كتابشناسى نگاشته هاى قرآن است كه با حرف (ت) آغاز مى شود و تا (تغ) پيش مى رود. پيشتر از اهميت و چگونگى اين پژوهش به تفصيل سخن گفته ايم. (ر.ك: آينه پژوهش, 37/60) فقه
احكام زندان در اسلام
احمد وائلى, ترجمه محمد حسن بكايى. (چاپ چهارم: تهران, دفتر نشر فرهنگ اسلامى, 1375). 453ص, وزيرى.
اين كتاب از اولين آثارى است در اين موضوع به قلم آمده است و تا حدودى جامع هم هست. زندان در لغت و در قرآن و حديث, زندان و حكم آن در قرآن, مشروعيت زندان از نگاه سنت, اجماع, ديدگاه عقل, زندان در طول تاريخ اسلام, شرايطى كه محكوم به زندان بايد دارا باشد, حبس از ديدگاه شريعت و قانون, اقسام زندان, هزينه زندان و زندانيان, مراعات زندانيان, امام على(ع) و زندان در نگاه آن بزرگوار و جايگاه وى در تأسيس و چگونگى آن, آزاد شدن زندانى از نظر شريعت و قانون, نمونه هايى از احكام زندانيان و… از جمله عناوين اين كتاب است.
مترجم محترم در مقدمه اى درازدامن و نيز در توضيحات بسيار در پايان فصلها مطالب فراوانى بر متن كتاب افزوده و عملاً كتاب را به گونه ترجمه و تأليف عرضه كرده است.
آيين دادرسى كيفرى ج1
محمد آشورى. (چاپ اوّل: تهران, سازمان تدوين كتب علوم انسانى دانشگاهها, 1375). 245ص, وزيرى.
مؤلف در اين كتاب در دو بخش موضوعاتى از آيين دادرسى را به پژوهش نهاده است. در بخش اوّل كليات بحث آمده است و تحولات آيين دادرسى كيفرى گزارش شده است. و در بخش دوم از (دعاوى ناشى از جرم) سخن رفته است. برخى از عناوين اين بخش چنين است:
اعلام جرم عمومى در قوانين موضوعه ايران, تاريخچه و نقش دادسرا, شكايات, اعلامات و گزارشهاى ضابطان, علل سقوط دعوى عموم, دعواى خصوصى, اقسام ضرر و….
اقتصادنا
سيد محمد باقر صدر. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1417). 924ص, وزيرى.
كتاب (اقتصادنا) شهيد آيت الله سيد محمد باقر صدر, مشهورتر از آن است كه نياز به معرفى داشته باشد. اين چاپ ويژگيهايى دارد كه بايد بدان اشاره كنيم. دفتر تبليغات اسلامى شعبه خراسان به تحقيق و تصحيح آن همت گماشته و با حروفچينى نو و افزونيهايى شايسته آن را نشر داده است. تحقيق دقيق متن و استوارسازى آن, استخراج منابع و مصادر كتاب و اشاره به منابع و مصادرى براى تكميل بحثهاى كتاب, شرح برخى از اصطلاحها, فرهنگ اقتصادنا كه گزارش واژگان كتاب است با معناى فارسى آن, فهرستهاى كارآمد از جمله فهرست روايات, اعلام, مصطلحات كتابها و منابع, و… از جمله تلاشهايى است كه محققان براى سهل الوصول ساختن مطالب كتاب سامان داده اند.
قرض الحسنه
محمد حسين ابراهيمى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 120ص, رقعى.
اين كتاب در ضمن, شش فصل و يك ضميمه مباحث مرتبط با قرض الحسنه را به بحث نهاده است. چاپ اوّل كتاب به سال 71 نشر يافته و اكنون ويرايش دوّم آن نشر مى يابد. عناوين فصول چنين است:
قرض الحسنه در تاريخ, قرض الحسنه در قرآن, قرض الحسنه در سنت, قرض الحسنه در فقه, اقتصاد جديد و قرض الحسنه, قرض الحسنه در قانون, و در ضميمه كتاب, قانون قرض الحسنه در جمهورى اسلامى گزارش شده است. فلسفه و كلام
اصل عليت در فلسفه و كلام
محمد حسن قدردان قراملكى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 207ص, وزيرى.
مؤلف در مقدمه كتاب از ضرورت بحث علت در اين عصر سخن گفته است, و آنگاه در بخش اوّل به سير تاريخى بحث پرداخته است.
بخش دوم ويژه بررسى و تحليل اصل عليت است. تعريف عليت منشأ تصور عليت, تحليل اصل عليت, ادلّه اصل عليت و… در بخش سوم احكام عليت آمده است, رابطه عليّت با تجربه, رابطه عليت با معجزه, عليت و اختيار و… و بالاخره در بخش چهارم به دلايل مخالفان عليت پرداخته, و آنها را نقد و بررسى كرده است.
چشم براه مهدى (عج)
جمعى از نويسندگان. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 496ص, وزيرى.
بانيان مجله حوزه شماره هاى 72ـ71 را ويژه حضرت مهدى(عج) ساختند, كه با استقبال خوانندگان مواجه شد. اكنون همان دو شماره در هيئت كتاب عرضه شده است, عناوين كتاب چنين است:
امام زمان(عج) و رسالت حوزه هاى علوم دينى, ارتباط با امام زمان(عج) در عصر غيبت, حكومت اسلامى در عصر انتظار, زندگى دينى پيش از ظهور, بررسى نشانه هاى ظهور, نگاهى به تولّد و زندگى امام زمان(ع), موافقان و مخالفان مهدى(عج), فلسفه غيبت در منابع كلام شيعى, امام مهدى(عج) در آثار شخصيتهاى اسلامى. كتاب در موضوع خود اثرى است جالب و خواندنى.
حيات پس از مرگ
على محمد اسدى. (چاپ هفتم: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 156ص, رقعى.
اين كتاب پژوهشى است درباره عالم برزخ از نگاه قرآن و سنت. برخى از عناوين آن چنين است: برزخ چيست؟ برزخ از ديدگاه قرآن و سنت, ترسيمى از حيات برزخى, برزخ كجاست, تجسم عمل, پاداشها و كيفرها, در آستانه خروج.
مطالب كتاب با نثرى روان به قلم آمده و از بحثهاى تخصصى موضوع به دور است; از اين روى براى عموم مردم و خواننده متوسط الحال سودمند است و كارآمد.
درسهايى از فلسفه اسلامى
عبدالجواد ابراهيمى. (چاپ اوّل: قم, انتشارات شفق, 1375). ص, وزيرى.
مؤلف ابتدا كتاب ارجمند علامه طباطبايى رضوان الله عليه (بداية الحكمه) را تحرير كرده كوشيده اند براى نوآموزان فلسفه آن را سهل الوصول سازند. آن كتاب با عنوان (تحرير بداية الحكمة) نشر يافته است. و آنگاه خود به ترجمه آن همت گماشته اند. مؤلف مى گويد (كوشيده است) ترجمه اى دقيق و هماهنگ با متن و در عين حال سليس و روان ارائه دهد. به گونه اى كه خواننده گرامى به راحتى بر مطالب متن دست يابد و به آسانى بر مباحث پيچيده فلسفى چيره شود.
تاريخ معرفت شناسى
ديويد, و. هاملين, مترجم شاپور اعتماد. (چاپ اوّل: تهران, پژوهشگاه علوم انسانى مطالعات فرهنگى, 1375). 132ص, وزيرى.
اين كتاب ترجمه مدخل (تاريخ معرفت شناسى) دايرةالمعارف فلسفه, ويراسته, پل ادوارد است, كه به گونه اى مستقل نشر مى يابد, اين مدخل با همه كوتاهى و اجمال از وسعت اطلاعات شايسته اى در اين موضوع برخوردار است. ماهيت معرفت شناسى, فلسفه يونان, ارسطو, فلاسفه عصر هلينيسم, تفكر قرون وسطى, عقل گرايى قرن هفدهم, تجربه گرايى انگليسى, كانت, فلسفه دوره متأخر قرن نوزده, از جمله عناوين اين مجموعه است.
فلسفه چيست؟!
رضا داورى اردكانى. (چاپ دوم: تهران, پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى, 1374). 363ص, وزيرى.
اين كتاب به آهنگ تبيين ماهيت فلسفه و چگونگى پيوند آن با اوضاع و احوال تاريخى و اجتماعى و روشن ساختن ادوار آن در تاريخ به قلم آمده و در سه بخش سامان يافته است. در بخش اول و با عنوان فلسفه چيست؟ معناى علم در نظر متقدمان و متجددان, فلسفه در ادوار تاريخ, سنت فلسفه با اوضاع و احوال تاريخى و اجتماعى و… به بحث نهاده شده است و در بخش دوم آرا و انديشه هاى سه فيلسوف و متفكر بزرگ غربى گزارش شده است.
در بخش سوم و با عنوان (كلياتى در باب فلسفه و كلام اسلامى) به پيدايش كلام پرداخته شده است و در باب معتزله, اشاعره كلام شيعه تاريخ فلسفه و فلسفه اسلامى, آغاز فلسفه در تاريخ دوره اسلامى و… سخن رفته است. اخلاق و عرفان
مبانى عرفانى و تصوّف
محمد حسين بيات. (چاپ اوّل: تهران, دانشگاه علامه طباطبايى, 1374). 230ص, وزيرى.
اين كتاب در هفت گفتار به مباحث مرتبط با مبانى تصوّف و عرفان پرداخته است, تعريف عرفان و تصوف در گفتار اوّل آمده است و در گفتار دوم از واژه صوفى و تاريخ پيدايش آن سخن رفته است. چگونگى شكل گيرى عرفان و تصوّف در ايران در گفتار سوم آمده است, و در گفتار چهارم مسائلى مهم از عرفان و تصوّف مانند وحدت وجود, ولايت انسان كامل و… به بحث نهاده شده است. گفتار پنجم ويژه برخى مسايل برجسته عرفان عملى است و در فصلهاى واپسين درباره اصطلاحات عرفانى و سير تكاملى عرفان و تصوّف سخن رفته است.
اسس التربية والتعليم
محمد رضا فرهاديان. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم, 1375). 376ص, وزيرى.
مؤلفان در اين كتاب كوشيده اند تا اصول و مبانى تعليم و تربيت را براساس آيات و روايات عرضه كنند. كتاب در شش فصل سامان يافته است, شناخت انسان شيوه ها تربيت, اهداف تعليم و تربيت و نتايج تربيت از جمله عناوين كتاب است. گاه در سرآغاز عناوين توضيح و تبيين از عنوان آمده است و غالباً عناوين است و ذيل آن نصوصى كه بر آن دلالت دارد.
تربيت و شخصيت انسانى ج3
سيد مجتبى هاشمى ركاوندى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 200ص, وزيرى.
مؤلف در ضمن يازده بخش مسائلى درباره تربيت و شخصيت انسانى را به بحث نهاده است. اين كتاب جلد سوم از مجموعه است كه مؤلف آنها را بدين آهنگ به قلم مى آورد. در بخش اوّل از ضرورت تربيت دينى سخن گفته, و در بخش دوم ضرورت تربيت اجتماعى را به بحث نهاده است, ضرورت تربيت سياسى, تربيت اقتصادى و اجتماعى, تربيت و مديريت آموزشى, تربيت انسانى و تاريخ اجتماعى, تربيت و هنر انسانى, شخصيت اجتماعى و نقش آن از جمله ديگر مباحث كتاب است.
اعتكاف سنتى محمّدى
رحيم بهارلو. (چاپ اوّل: تهران, سازمان تبليغات اسلامى, 1375). 120ص, رقعى.
مؤلف در اين كتاب در ضمن سه فصل از اهميت, فضيلت احكام و آداب اعتكاف سخن گفته است. در فصل اوّل پيشينه تاريخى آن را بحث كرده و راههاى احيا و گسترش اين سنت انسان ساز و عظيم را بازگفته است و در فصل دوم احكام و آداب اعتكاف را گزارش كرده است. فصل سوم با عنوان (مراقبات اعتكاف) مراقبت بر اخلاص, مراقبات حضور در خانه خدا, جوهر و جان اعتكاف و… معتكفان و عابدان و پاسداشت اين سنت والاى دينى فراخوانده است.
آگاهى و مسؤوليت
محمد محمّدى رى شهرى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 110ص, رقعى.
در اين كتاب كه چاپ اوّل از ويرايش دوم آن است, و پيشتر بارها به چاپ رسيده بوده است. مؤلف در ضمن فصولى از جايگاه والاى علم, عالمان و مسؤوليت دشوار آنان سخن گفته و در پرتو آموزه هاى دين چگونگى عالمان مسؤوليت ناشناس را برنموده است. عناوين آن چنين است: كدام دانش, آگاهان بى مسؤوليت, مسؤوليت آگاهان, فريب نخوريد و….
مسجد نمونه. رحيم نوبهار
(چاپ اوّل: تهران, ستاد اقامه نماز, 1375). 96ص, پالتويى.
مؤلف در اين كتاب كوشيده است بر پايه آيات و روايات, ويژگيهاى مسجد نمونه را, در ابعاد گونه گون, عبادى, تربيتى, فرهنگى, اجتماعى, سياسى, و نظامى گزارش كند. كتاب ترتيبى نيكو دارد و با اختصار و نيك گزينى مطالب, مجموعه اى شده است خواندنى. تاريخ
بزرگداشتها در اسلام
سيد جعفر مرتضى عاملى ترجمه محمد سپهرى. (چاپ اوّل: قم, انتشارات پارسايان, 1375). 192ص, رقعى.
ظهور و بروز وهابيت با پيشينه اى از انديشه هاى حنبلى و ابن تيميه و… در جهان اسلام و در ساحت تفكر اسلامى, حادثه اى شگفت بود. برخى از آنچه را كه اينان ساخته و پرداخته اند در ابتدا كه بدان نگريسته شود به شوخى مانندتر است تا سخن و موضعى جدى. و از جمله آنهاست حرمت احتفالها و بزرگذاشتها به مناسبتهاى مذهبى و از جمله ميلاد رسول الله(ص) و….
اين حكم را هيچ عقل سليمى نمى پذيرد, امّا گاهى مى شود كه ديوانه اى سنگى بر چاهى مى افكند و دهها عاقل را به زحمت مى افكند تا آن را بيرون آورند. و اين حكم از جمله آنهاست. علاّمه سيد جعفر مرتضى در اين كتاب كوشيده است تا براساس دلايل قرآنى, روايى و در پرتو اسناد تاريخى به اين انديشه واهى و دلايل واهى تر پاسخ گويد, كتاب گو اينكه سمت و سوى پاسخ به مخالفان بزرگداشتها را دارد, امّا فوايد تاريخى و كلامى و حديثى آن نيز براى محققان بسى سودمند است.
ماهيت قيام شهيد فخ
سيد ابوالفضل رضوى اردكانى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 278ص, وزيرى.
پژوهشى است گسترده درباره زندگانى, قيام و پيامدهاى قيام چهره خونين تشيع, حسين بن على مشهور به شهيد (فخ).
اين كتاب بخشى است از پژوهش كه مركز مطالعات و تحقيقات اسلامى دفتر تبليغات اسلامى در بازشناسى نهضتهاى زمان امامان(ع) سامان مى دهد. مؤلف در يازده فصل اين پژوهش را به فرجام برده است. عناوين فصلها چنين است: ويژگيهاى شخصى, ولادت و دوران كودكى و فضايل حسين رهبر قيام فخ, روايات و اقوال فلسفه قيام. اهداف قيام, زمينه و مقدمات قيام, قيام, پس از شهادت, مراثى و اشعار, قيام ديلم ادريس بن عبدالله.
فريادگر قرن
جمال الدين اسدآبادى. (چاپ اوّل: قم, مؤسسه فرهنگى توحيد, 1375). 112ص, رقعى.
گزارشى است كوتاه از زندگانى, مبارزات و سوانح حيات بيدارگر اقاليم قبله و بنيادگذار نهضتهاى اسلامى معاصر سيد جمال الدين اسدآبادى و….
جلوه ربانى
عبدالجواد غرويان. (چاپ اوّل: قم, انتشارات شفق, 1375). 152ص, رقعى.
خاطراتى است خواندنى در حالات معنوى, عرفانى, رفتار و تقيدات دينى فقيه جليل القدر مرحوم آيت الله حاج ميرزا جواد آقاى تهرانى و….
حبيب بن مظاهر
جواد محدثى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 56ص, پالتويى.
وه! چه شكوهمند است چهره نورانى مردى با محاسن سپيد, قامتى استوار و سينه اى ستبر در هفتاد و پنج سالگى كه با عظمتى به بلنداى تاريخ مى ايستد و در راه حراست از جان فرزند رسول الله(ص) به خون مى غلتد, چنين است حبيب بن مظاهر صحابى جليل رسول الله و همگام رشيد على(ع) و همبر و ياور آل الله, كه بهشت برين جايگاهش باد. اين نگاشته ترسيمى است گويا, دلپذير و خواندنى از زندگى, انديشه مواضع, دانش و شهادت, اين چهره منوّر و پرشكوه و خونين و نگاهى است به حيات سراسر اقدام و تعهد اين عابد مسلّم.
مسلم بن عقيل
جواد محدثى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 78ص, پالتويى.
مسلم, پيك جهاد و شهادت, سفير آزادى و حريت و چهره منوّر پاكى و قداست است, و اين نگاشته گزارشى گويا با قلمى روان از زندگانى جهاد, و شهادت آن بزرگوار.
مسلم بن عقيل كيست؟ خانواده شهيدپرور, سفير انقلاب كربلا, مسلم در كوفه, نهضت در خطر, غربت مظلومانه مسلم, اسير آزاد, مرگ سرخ, فرزندان مسلم … از جمله عناوين اين كتاب است.
ميثم تمّار
جواد محدثى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 48ص, پالتويى.
سومين شماره از مجموعه (آشنايى با اسوه) است كه زندگانى, دانش جهاد, مقاومت چهره تابناك تاريخ تشيع ميثم تمار را گزارش كرده است. ميثم آينه حق و اسوه مقاومت, آشنايى ميثم با على(ع) فضلها, شهادت, برفراز دار, مزار شهيد از جمله عناوين كتاب است.
سلمان فارسى
جواد محدثى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 72ص, پالتويى.
گزارشى است كوتاه, گويا, با نثرى روان از زندگانى, انديشه و سوانح حيات صحابى جليل القدر رسول الله(ص) سلمان فارسى, سلمان از زبان خودش, فضيلتهاى برجسته سلمان, نقش سلمان در جنگها, سخنان از سلمان از جمله عناوين اين كتاب است.
بلال
جواد محدثى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 54ص, پالتويى.
در مجموعه (آشنايى با اسوه ها) دومين شماره آن است كه شماره اوّل آن را با عنوان سلمان پيشتر ياد كرديم. اين شماره به زندگانى, بلال هجرت و جهاد او و پايمردى اين چهره پرشكوه و سپيد دل تاريخ اسلام پرداخته است, شكنجه در راه خدا, اوّلين مؤذن, بلال در ميدانهاى جنگ, بلال در فتح مكه, در آستان وفات پيامبر, بلال ديگر اذان نمى گويد. تبعيد بلال, از جمله عناوين كتاب است.
تاريخ پيامبران
علاّمه مجلسى. (چاپ اوّل: قم, انتشارات سرور, 1375). 2ج,وزيرى.
علاّمه مجلسى(ره) در نشر و گسترش معارف دينى نقشى شگرف داشته است و از جمله نقش والاى وى در عمومى سازى معارف دينى است از راه ترجمه آثار خود و ديگران كه در مجموعه كارنامه پژوهش وى بسيار اندك بدان توجه شده است. آن بزرگوار زندگانى پيامبران را به شرح و بيان براساس روايات در مجلدات كتاب عظيم خود بحارالأنوار گزارش كرده است, و آنگاه براساس خواست كسانى آن بخش را ترجمه كرده و نظمى ديگر بدان داده است با عنوان (حياة القلوب) اين كتاب بارهاى بار چاپ شده است, اين چاپ, با تحقيق و تصحيح و استخراج منابع و مصادر در هيئتى چشم نواز و مقدمه اى در شرح حال مؤلف نشر يافته است.
شرح خطبه حضرت زهرا(س) ج2
سيد عزالدين حسينى زنجانى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى, 1375). 342ص, رقعى.
بخش دوم از مجموعه اى است در شرح خطبه بلند و عظيم فاطمه اطهر(س). اين بخش شرح به تشريح وضع مسلمانان پس از رحلت رسول الله(ص) پرداخته است. و جملات و كلماتى كه در اين بخش به گونه اى دقيق شرح شده است بسى تأمل انگيز و تنبه آفرين است. عناوين بخشهايى از كتاب چنين است: اى مردم! بدانيد من فاطمه ام, بازگويى دوران ركود پس از انقلاب, زهراى طاهره خليفه را به محاكمه مى كشد, صديقه طاهره و آنان كه حق را يارى نكردند, پاسخ خليفه پاسخ صديقه طاهره فاطمه و مردم, فاطمه و على و….
تفسير و تبيين واژه ها, خطبه ها و شرح جملات در اين كتاب دقيق است و خواندنى و اين دو جلد بر روى هم شرحى است سودمند بر خطبه عظيم حضرت زهرا(س) يادآورى كنم كه اين مجموعه برگرفته از نگاشته بسيار مفصل مؤلف در شرح اين خطبه و به زبان عربى كه اميد است آن نيز نشر يابد.
جلوه هاى رفتارى حضرت زهرا
عذرا انصارى
نويسنده در اين كتاب در ضمن فصولى كوشيده است تا جلوه هاى عينى زندگانى حضرت زهرا(س) را گزارش كند. عناوين فصول چنين است. رفتار با همسر, رفتار با فرزند, رفتار با پدر, سوگنامه پدر, رفتار با مردم, ولادت آفتاب, گزارشى از جشن ازدواج. دو فصل پايانى كتاب به شخصيت حضرت زهرا و چگونگى تشكيل زندگى مشترك آن حضرت پرداخته است.
بهشت ارغوان. كمال السيّد
ترجمه سيد ابوالقاسم حسنى(ژرفا). (چاپ اوّل: قم, انتشارات پارسايان, 1375). 263ص, رقعى.
اين كتاب جلوه اى است از زندگانى تابناك فاطمه اطهر(س). در قالب داستان, داستانى تاريخى, نويسنده در بازآفرينى صحنه ها و گزارش تحليلى جريانها و تصويرگرى در عرضه حوادث شورانگيز و خواندنى و جذاب قلم زده است و مترجم در بازگردان آن توفيقى شايسته داشته است.
بازار و پيشه هاى همدان
هادى گروسين. (چاپ اوّل: همان, انتشارات اسكاف, 1375). 218ص, وزيرى.
اين كتاب در سه بخش به گزارش بازارها, پيشه هاى همدان پرداخته است. در بخش اوّل كه ويژه بازارهاست, محور اساسى گزارش كاروانسراهاست و در ضمن آن چرمسازى ها, قاليبافى ها معرفى شده و چگونگى مهمانخانه هاى قديمى نيز گزارش شده است. فصل دوم فرهنگ پيشه و پيشه ورانى است و در فصل سوم اشعار شهر آشوبى آمده است. ادبيات
گزيده حديقه الحقيقه و شريعة الطريقه
سنايى غزنوى. (چاپ ششم: تهران, انتشارات هيرمند, 1375). 87ص, وزيرى.
گزيده اى است از اثر ارجمند و عظيم شاعر بلند آوازه ادب پارسى حكيم سنايى (حديقه الحقيقه). حضرت دكتر عسكر حقوقى بر اين گزينه مقدمه اى نگاشته اند سودمند در شرح حال و چگونگى تحوّل فكرى سنايى و قدر و ارج شعر و انديشه او.
و آنگاه اشعار برگزيده را آورده و در پانوشتها به تفصيل مطالبى در توضيح و تبيين ادبى و علمى آن نگاشته اند, اشاره به ريشه حكايتها روشن ساختن آبشخور روايى و قرآنى اشعار از جمله كارهاى آقاى حقوقى در اين پژوهش است.
آيه هاى آفتاب
محمود پوروهاب, مجيد ملاّ محمدى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى , 1375). 158ص, رقعى.
گزينه اى است از اشعار مذهبى براى جوانان و نوجوانان و موضوع آن چهارده معصوم(ع). اشعار برگزيده شده دلپذير, زيبا و خواندنى است.
سخن قلم, نمونه هايى از نثر انقلاب
سيد رضا تقوى. (چاپ اوّل: تهران, انتشارات اهل قلم, 1374). 175ص, رقعى.
مجموعه اى است از مقالات گونه گون در موضوعات مختلف با نثرى ادبانه و پردازشى زيبا و آميخته به آيات و روايات و يكى از زيباترين آنها مقاله (الفباى انقلاب) است كه با شروعى بدين سان: (فلق بود كه سياهى سنگين شب ديجور را مى شكافت و مژده رهايى از شر شب را مى داد) به تبيين ويژگيهاى انقلاب اسلامى پرداخته است براساس حروف, نمونه را…: امواج انقلاب, ابر اميد و اخلاص و ايمان و ارشاد و اعتقاد و افتخار و ابهت بود….
برندگيش, بارقه اى را مى ماند كه بساط بلهوسان بوقلمون صفت را كه بر بستر بيت المال بيچارگان بيتوته كرده بودند برچيد و…. و به همين گونه تا پايان… عناوين برخى از مقالات چنين است: ديدارى با ولايت, آيت عفت, زن آيينه آفتاب, سپاه سعادت, پاسدار پاكيها و….
گزيده هاى نظم و نثر فارسى
منوچهر دانش پژوه. (چاپ اوّل: تهران, انتشارات علامه طباطبايى , 1375). 260ص, وزيرى.
گزينه اى است خواندنى از نظم و نثر در متون كهن, براى تدريس در دانشگاهها و نيز استفاده دوستداران ادبيات فارسى. كتاب در سه بخش سامان يافته است, در بخش اوّل در ضمن دو قسمت نمونه هايى از نثر و شعر متون كهن گزارش شده, و در بخش دوم نثر و شعر متون معاصر آمده است, و در بخش سوم فصولى از آيين نگارش به بحث نهاده شده است, نشانه و نشانه گذارى, چگونه خلاصه كردن متون فارسى, شيوه يادداشت بردارى و….
پله, پله تا خدا
محمود پور وهاب, مجيد ملاّ محمدى. (چاپ اوّل: قم, مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى , 1375). 168ص, رقعى.
گزينه اى است از اشعار مذهبى شاعران كه براى جوانان و نوجوانان سروده اند. براساس مجموعه ها, مجله ها, و روزنامه ها.
اين اشعار در ذيل عناوين نيايش, قرآن, نماز و روزه سامان يافته است.
داستانهاى شيرين و دلنشين
لامعى ـ حسينى. (چاپ اوّل: قم, نشر فاضل, 1375). 174ص, رقعى.
اين كتاب مجموعه اى است از داستانهاى كوتاه, شيرين و خواندنى. مؤلفان كوشيده اند داستانهايى را برگزينند كوتاه, آموزنده و همراه با ضرب المثلهايى كه خلاصه تجربه هاى گذشتگان است.
راهنماى زبانهاى باستانى ايران ج1
محسن ابوالقاسمى. (چاپ اوّل: تهران, سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانى , 1375). 262ص, وزيرى.
اين كتاب به منظور آموزش زبانهاى باستانى تدوين شده است و در ضمن چهار فصل تاريخ و چگونگى زبانهاى اوستايى, فارسى باستان, پهلوى, اشكانى و فارسى ميانه را گزارش كرده است. مجموعه ها
تأملات سياسى در تاريخ تفكر اسلامى
موسى نجفى. (چاپ اوّل: تهران, پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى, 1374). 262ص, وزيرى.
اين كتاب مجموعه اى است از مقالات درباره تفكر سياسى در اسلام. بر روى هم ده مقاله در هفت بخش, مبانى انديشه هاى سياسى شيعه در قرن اخير, انديشه سياسى متفكران بزرگ اسلامى, تحولات فكرى ايران وانديشه انقلاب اسلامى و… را به بحث نهاده است. عناوين برخى از مقالات چنين است:
رهيافتى بر مبانى انديشه هاى سياسى در قرن اخير, نظريه دولت در انديشه سياسى شهيد آيت الله سيد محمد باقر صدر, مقام سياست نزد فارابى و اهميت فكر سياسى او در عصر حاضر سياست و جامعه مدنى نزد شيخ الرئيس بوعلى سينا, درآمدى بر انديشه سياسى و بنيادهاى آن در اسلام. تحولات فكرى ايران و انديشه انقلاب اسلامى, كتابشناسى انديشه سياسى در اسلام و….
التصريف لمن عجز عن التأليف
خلف بن عباس زهراوى, ترجمه احمد آرام ـ مهدى محقق. (چاپ اوّل: تهران, مؤسسه مطالعات اسلامى دانشگاه تهران. ايران مؤسسه بين المللى انديشه و تمدن اسلامى كوالالامپور. مالزى, 1374). 278ص, وزيرى.
التصريف از كتابهاى بسيار مهم فرهنگ و تمدن اسلامى است كتاب از سى مقاله تشكيل شده است كه بيست ونه مقاله آن ويژه بيماريهاى مختلف و چگونگى درمان آنها و شناخت ادويه و عقاقير است و مقاله سى ام به جرّاحى اختصاص دارد و اين مقالت داراى سى باب است. كتاب مورد گفتگو ترجمه همين مقاله سى ام است. آقاى دكتر مهدى محقق در مقدمه سودمند خود بر كتاب از اهميت كتاب, توجه محافل بزرگ علمى و دانشگاههاى مهم غرب بدان و چگونگى ترجمه, با دقت و تفصيل سخن گفته اند.