نگاهى به كتاب الحدائق الناضرة

محمد فاضل استرآبادى

كتاب ارزشمند الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة،نوشته فقيه بزرگوارشيخ يوسف بحرانى، درگذشته به سال 1186 قمرى، يكى از نوشته‌هاى بسيار معتبر و سودمند در فقه استدلالى شيعه است. از ويژگيهاى اين اثر گرانسنگ، اين امور رامى‌توان نام برد: سبك جذّاب، روش شيوا، جامعيت مطلوب، ژرفاى شگفت‌انگيز، دربرگيرى ديدگاههاى گوناگون و تكيه اساسى و كلى بر روايات. در اين كتاب ديدگاههاى اهل تسنّن، جز به مناسبت بررسى موارد تقيه، مطرح نمى‌گردد.

اينك شمار بيشترى از ويژگيهاى اين اثر گسترده و مهم را مى‌كاويم:

1. شيوه رايج در كتابهاى فقهى آن است كه روايات را تنها به اندازه نياز و هر گاه كه احتياجى بدان باشد، نقل مى‌كنند ولى در حدائق از اين نظر دو ويژگى مى‌توان يافت: الف. پيش از آغاز هر مسأله، روايات را نقل كرده،