نگرشى نو بر ملاك سفر شرعى

سيد هدايت اللّه‌ طالقانى

چكيده

يكى از ملاك هاى قصرنماز در سفر مقدار سفر شرعى است. اكثر قريب به اتفاق علما بر آن اند كه مقدار آن هشت فرسخ است و اين اصلى كلى و ملاكى تغيير ناپذير است، ولى واقعيت آن است كه اصل تغييرناپذير، «مسير يك شبانه روز» است كه در قديم بر حسب شرايط، «روشنايى روز» بود، ولى در قرن اخير به سبب بهره‌مندى از وسايل نقليه جديد، «شبانه روز» است.

براين اساس، مصداق اين ملاك در گذشته، هشت فرسخ يا حدود 44 كيلومتر بود و در عصر حاضر 1750 (1) كيلومتر است.

اين مدعا به استناد 22 روايت در قالب هشت دليل، اثبات و به كلمات فقهاى سلف استشهاد شده است.

كليد واژه: مقدار سفر شرعى، تقصير، قصر [نماز]، نماز شكسته، مسيرة يوم، بَريد، فرسخ، ميل.