درحالى كه مقدمه بودن ذبح براى اطعام، عقلى است؛ بنابراين درطواف تبديل وضو به چيز ديگر ممكن نيست؛ ليكن در ذبح ـ پس از فرض مقدمه بودن آن ـ تبديلش به خريد گوشت ممكن است. شايد در زمان صدور روايت فروشندگان گوشت، توان پاسخ به نياز تمام حجاج را براى تهيه گوشت به اندازه قربانى‌ها نداشته اند، لذا تنها راه معقول اين بوده كه هر حج گزار،حيوانى را جهت ذبح تهيه كند؛ ليكن امروزه مى‌توان با خريد گوشت از فروشندگان، اين هدف را تأمين كرد.

همچنين اگر ذبح مقدمه اطعام است بدون اين كه خود داراى ملاك نفسى باشد،چرا درفرض قدرت بايد درمنى ذبح شود؟ چه ايرادى دارد كه پيش از رفتن به منى يا پيش از رفتن به مكه ذبح انجام گيرد و اطعام آن تا منى به تأخير افتد؟

تمام اين مطلب ثابت مى‌كند كه در ذبح ملاك نفسى وجود دارد و پس از فرض ثبوت ملاك نفسى در ذبح چگونه مى‌توان وحدت مطلوب را ثابت كرد؟ مگر بگوييم وحدت مطلوب به اين معنا است كه تمام اعمال حج، يك عمل مركّب ارتباطى است.

اگر اين گونه نگاه كنيم، معناى آن سقوط اصل حج است و اگر از وحدت مطلوب چشم بپوشيم، اصل درصورت تعدّد امر، انحلال است؛ زيرا ارتباط قيد زايد است.

ايشان براى اثبات اين كه «اطعام» برخلاف قيد«درمنى بودن» مقوّم قربانى است به اين روايت استشهاد كرد:

إنّما جعل اللّه‌ هذا الاضحى لتشبع مساكينكم من اللحوم. (58)

گذشت كه ايشان نيز بر اين سخن، اعتراض كرده كه مقصود از آن، قربانى مستحب است (اُضحيه كه برهركسى مستحب است)و از آن پاسخ داد كه اطلاق آن شامل قربانى حج نيز مى‌شود.

درخور توجه است كه قربانى حج، مصداق مطلق قربانى است و داخل در قراردادن عيد قربان براى همگان است. علاوه برآن، جعل وجوبى و ضمنى ديگرى درحج نيز وجود دارد. ملاك درجعل اول منحصر در سير كردن مستمندان است ؛ ليكن برمنحصر بودن ملاك جعل دوم در سير كردن مستمندان ، دلالت نمى‌كند.