ما نبايد به اسلامى شدن رژيم خودمان اكتفا كنيم؛ بلكه بايد دنيا را به اين رحمت الاهى دعوت كنيم. اين ملك شخصى ما نيست، يك رحمت عام از ناحيه رحمان است؛ هرچند اكنون در دست ما امانت است كه بايد آن را به صاحبانش برسانيم و صاحبانش، همه انسان‌ها هستند.

امام اين كار را براى خودش يك رسالت مى‌دانست و در اين راه هم تلاش مى‌كرد؛ ولى تقدير خدايى نبود كه عمرش وفا كند تا بتواند اين حركت را در دنيا بيشتر منتشر سازد. اگر اراده الاهى بر افزايش طول عمر امام تعلق گرفته بود، او چنان همتى داشت كه جز به گسترش اسلام ـ در سراسر جهان ـ قانع نشود. او عاشق اسلام بود؛ چون اسلام، رحمت خداست و او هم عاشق خدا بود. عشق الاهى در وى اقتضا مى‌كرد هستى خودش را ـ سر تا پا و آنچه در اختيار داشت و مى‌توانست در اختيار داشته باشد ـ در راه نزديك شدن خلق خدا، به «خدا» صرف كند. جوهره شخصيت امام، اين بود و همين سبب شده بود تا افزون بر جلوه دادن ابعاد فراموش شده اسلام، ديگر متدينان دنيا و حتى ملحدان را نيز به هوش آورد. آفرينِ آفريدگارِ يكتا بر او باد!

حوادث تاريخ، قابل تكرار است

تاريخ تكرار مى‌شود. اگر جريان‌هاى تاريخى را مرور كنيد، خواهيد ديد كه هر دوره از تاريخ، مسائلش كم و بيش تكرار شده است. من نمى‌گويم ـ طبق نظريه بعضى از فيلسوفان تاريخ ـ كه دوران‌هاى تاريخ، عيناً تكرار مى‌شود يا كه حركتش، حركت مارپيچى است؛ اما قرآن به ما مى‌آموزد كه بسيارى از حوادث تاريخى، از نظر روح و محتوا تكرار مى‌شود؛ به اين لحاظ مى‌فرمايد: حوادث گذشته را ببينيد و سرگذشت گذشتگان را بنگريد و از آن‌ها عبرت بگيريد!