صاحب نظران اختلاف باقى بماند، همچنان كه آراء مراجع تقليد پس از سالها كه در راه شناخت احكام اسلام زحمت مى كشند با هم يكى نمى شود و در بسيارى از مسائل جزئى اختلاف فتوا دارند ولى اگر شناخت صحيح و تحقيقات گسترده وجود نداشت اينگونه اختلافات چندين برابر بود. شايد بتوان با استفاده از روشهاى صحيحتر اين اختلافات را نيز تقليل داد، گرچه اختلاف در مسائل جزئى به طور كلى قابل رفع نيست. پس با وجود شناخت صحيح و كافى مى توان اختلاف در مسائل اساسى را از بين برد.

اگر در گذشته در كسب شناخت يقينى نسبت به اسلام معذور بوديم يا تصور مى كرديم كه شركت در فعاليتهاى سياسى و نظامى مجالى براى تحقيق در مسائل ايدئولوژيك به ما نمى دهد، امروز بدون ترديد چنين نيست و بايد شناخت خود را نسبت به اسلام عميق تر كنيم و از مسامحه در اين امر بپرهيزيم. اگر در شناخت اسلام كوتاهى كنيم خود را محروم كرده ايم و اگر در شناساندن آن كوتاهى كنيم ديگران را محروم ساخته ايم.

آنچه از تفكرات، تأملات، بررسيها و تجارب فراوان به دست آمده اين است كه ابتدا بايد اصول اسلام را دقيقاً بشناسيم و بتوانيم با يافتن پاسخهاى صحيح نسبت به اشكالاتى كه به اساس دين مى شود آنها را در مقابل شبهه هاى منكران و ملحدان بيمه كنيم، سپس ساير قسمتهاى اسلام، از جمله نظام اقتصادى و سياسى آن، را درست بشناسيم و به دنيا معرفى كنيم تا برترى نظام اسلامى و ابعاد گوناگون آن بر تمام آيين ها روشن شود «لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدّينِ كُلِّهِ»[1].

در جوامع متمدن، كارها تقسيم مى شود. به دليل گسترش علوم دينى و

[1] سوره هاى توبه: 33/ فتح 28/ صف 9.