در ايران انقلابي رخ داده است که همهٔ معادلات را به هم ريخته، حساب‌هاي به اصطلاح علمي و جامعه‌شناسانه را نقش بر آب کرده است. کسي باور نمي‌کرد که انقلابي رخ بدهد که خاستگاه آن مساجد باشد، در حالي که هيچ تشکيلاتي هم در ميان مردم وجود نداشته باشد و مردم هيچ نوع تمرين حزبي و انقلابي هم نداشته باشند. به هر حال مي‌بينيم که غربي‌ها هم اين انقلاب را پديدهٔ نوظهوري مي‌دانند.[1]

1. مقدمه

تعريف واژهٔ انقلاب و مقايسهٔ آن با ساير تحولات اجتماعي و نيز نظريه‌هاي مطرح در مورد اين پديده، از مطالبي بود که در طي دروس گذشته مورد توجه قرار گرفت و پس از نقد و ارزيابي تئوري‌هاي موجود انقلاب، نظر صحيح در اين مورد بيان و به ديدگاه اسلام نيز اشاره شد. بر اساس ديدگاه صحيح، زماني تعادل در جامعه وجود خواهد داشت که تمام يا اکثريت افراد جامعه منافع عضويّت در جامعه خود را بيشتر از زيان‌هاي آن بدانند. در غير اين صورت، عواملي دست به دست هم خواهد داد تا اين تعادل جاي خود را به بحران اجتماعي دهد و ثبات جامعه را بر هم ريزد. هم‌چنين تاکنون مشخص گرديد که از نظر اسلام، در آيندهٔ جامعهٔ جهاني، روند رو به تکاملي را شاهد خواهيم بود که در آن مؤمنان

1. مرتضي مطهري، پيرامون انقلاب اسلامي، ص110.