خانواده و بقاي نسل‌اند: يكى غريزة جنسى و ديگرى عاطفة زن و شوهرى. اثر سوم زوجيت، توالد و تناسل است كه در آية دوم با عبارت «وَجَعَلَ لَكُم مِّنْ أَزْوَاجِكُم بَنِينَ وَحَفَدَة»[1] بيان شده است. پيدايش خانواده زمينه براى توالد و تناسل است و توالد و تناسل نيز به سهم خود مقدمة پيدايش جامعه مى‌شود. به ديگر سخن، احتياج متقابل مرد و زن به يكديگر و جذب و انجذاب دو سوية آنان باعث تكون خانواده مى‌شود. خانواده موجب توليد مثل و تكثير نفس مى‌گردد و بر اثر ازدياد نفوس جامعه تحقق مى‌يابد. چنان‌كه در آية ديگري نيز به اين واقعيت اشاره شده است: «جَعَلَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا... يَذْرَؤُكُمْ فِيهِ؛[2] (خداى متعال) برايتان از جنس خودتان همسرانى آفريد... و بدين وسيله افزونتان مى‌كند».

در جامعه بهترين عاملي كه افراد را به همديگر مرتبط و متصل مى‌سازد پيوند خانوادگى است. به همين جهت، اسلام بر اين حقيقت تأكيد فراوان دارد كه همة انسان‌ها از يك مرد و زن پديد آمده‌اند و بنابراين، اعضاي يك خانواده بزرگ به شمار مى‌آيند. توجه به اين پيوند خانوادگى يكى از مهم‌ترين عواملى است كه ارتباطات عادلانه، نيكوكارانه و دوستانه را بين افراد بشر تقويت و تحكيم مى‌كند.

راه‌هاي تقويت بنيان خانواده

اسلام براى استوار ساختن بنيان خانواده راههاى گوناگوني ارائه مى‌كند. ما نخست فهرست‌وار به آنها اشاره مى‌كنيم و سپس آياتى را كه دلالت بر اين مطلب دارد خواهيم آورد.

1. ازدواج قانوني

بدون شك هيچ يك از غرايز آدمى نمي‌تواند راههاى صحيح و مشروع ارضاي خود را